1091: H Τεκνογονία

Λέει η ακολουθία του γάμου να δοθεί σ’ αυτούς τους ανθρώπους απόλαυσης ευτεκνίας. Δεν σημαίνει μόνο υγιή παιδιά, άλλα και παιδιά τα οποία πορεύο

νται σωστά. Διότι όση χαρά είναι να αποχτήσει κανείς παιδιά, τόσον άλλο βάσανο είναι. (Περίπου 8.000 λέξεις)

Λεπτομέρειες
Τίτλος: 1091 H Τεκνογονία
Σειρά: Ομιλίες Στο Πανεπιστήμιο Κύπρου (Λευκωσία)
Ομιλητής: Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος
Αρχείο: 1091_H_TEKNOGONIA.mp3
Ηχογραφήθηκε: Δευτέρα, 5 Μαρτίου 2001
Διάρκεια: 62’01”

Επιλογές λήψης
Απευθείας: Αρχείο
Podcast: iTunes Spotify

Κείμενο

[Τα πρώτα 7 λεπτά αυτής της ηχογράφησης υποβλήθηκαν σε επεξεργασία για τη μείωση του θορύβου.]

00:00:00
[Προσευχή]

00:00:35
[απευθύνεται στο κοινό]

00:01:00
Πήγα σήμερα σ’ ένα σχολείο, σ’ ένα νηπιαγωγείο, ήρθε ένα μωρό και έγγιζε πάνω μου, και πάει του άλλου και λέει, είναι αληθινός του λέει.

[ακροατήριο γελά]

00:01:17
Έβαλε το χέρι του έτσι πάνω στο χέρι εδώ. Λέω και ‘γω, τι θέλει τούτο μωρό άραγε. Έτρεξε κατευθείαν να πάει να πει του άλλου ότι είμαι αληθινός.

00:01:28
Τι να κάνεις. Και τα μωρά τα καημένα, εχάσαν και αυτά [ασαφής φράση]. Λοιπόν.

00:01:42
Να προχωρήσομε…

00:01:44
[παύση]

00:01:53
… μάλλον να προχωρήσομε στο κείμενό μας και μετά να αφήσομε λίγο χρόνο για τις διάφορες ερωτήσεις που είναι εδώ, για να μην [τις] παραβλέπομε συνέχεια.

00:02:04
Είμαστε… στα «Ειρηνικά», όπως λέγονται, στην «Μεγάλη Συναπτή», της ακολουθίας του μυστηρίου του γάμου. Είχαμε πει την προηγούμενη φορά που είχαμε εδώ τη συνάντηση για αυτό το θέμα, για τη σωφροσύνη. Παρακαλεί η Εκκλησία να «παρασχεθῆναι αὐτοῖς σωφροσύνην, καὶ καρπὸν κοιλίας πρὸς τὸ συµφέρον», των ανθρώπων αυτών οι οποίοι έρχονται εις γάμον κοινωνία, και ότι αυτή η σωφροσύνη είναι η βάσης πάνω στην οποία χτίζεται η σωστή σχέσης μέσα στο γάμο, και μπορεί να πει κανείς ότι ο αγώνας της σωφροσύνης είναι ακόμα πιο… επιβεβλημένος και πιο έντονος, και πιο δυνατός μέσα στα περιθώρια του γάμου.

00:02:56
Πιο κάτω λέει η ακολουθία, «Ὑπὲρ τοῦ εὐφρανθῆναι αὐτοὺς ἐν ὁράσει υἱῶν καὶ θυγατέρων, […]», και «Ὑπὲρ τοῦ δωρηθῆναι αὐτοῖς εὐτεκνίας ἀπόλαυσιν, καὶ ἀκατάγνωστον διαγωγήν […]». Δηλαδή προσευχόμαστε για αυτούς τους ανθρώπους για να ευφρανθούν οι άνθρωποι αυτοί βλέποντας υιούς και θυγατέρες, και για να δοθεί σ’ αυτούς η απόλαυση της ευτεκνίας, και να έχουν ακατάγνωστον και άμεμπτη διαγωγή.

00:03:37
Βλέπετε ότι μέσα στην Εκκλησία υπάρχει αυτή η καθολική αποδοχή του ανθρώπου. Σαν σύνολο ο άνθρωπος είναι δεκτός μέσα στην Εκκλησία, και η Εκκλησία βλέπει τον άνθρωπο ολόκληρο, δεν βλέπει μόνο ένα κομμάτι του ανθρώπου, δεν διασπά τον άνθρωπο, ούτε τον μοιράζει στη μέση να πει ότι εμένα με ενδιαφέρουν μόνο τα πνευματικά ή μόνο η ψυχή του ανθρώπου, και να προσεύχεται η Εκκλησία για την ψυχή του ή για την πνευματική του πορεία, αλλά αγκαλιάζει και ενδιαφέρεται και προσεύχεται για όλα αυτά τα οποία αφορούν τον άνθρωπο, για όλα όσα τον αφορούν τον άνθρωπο, και τα εμβαπτίζει όλα αυτά τα πράγματα, τα βαπτίζει, μέσα στην πορεία του προς τον Θεό.

00:04:26
Έτσι, προσεύχεται για τους ανθρώπους που έρχονται εις γάμου κοινωνία να ευφρανθούν αυτοί οι άνθρωποι, «ἐν ὁράσει υἱῶν καὶ θυγατέρων». Να ευφρανθούν βλέποντες πολλά παιδιά, γιούς και κόρες. Όχι μόνο γιούς ή μόνο κόρες. Λοιπόν αλλά να ευφρανθούν βλέποντας τα παιδιά τους. Διότι ξέρει η Εκκλησία ότι είναι και αυτό ένα από τα στοιχεία, τα χαρμόσυνα στοιχεία του γάμου, όπου ο άνθρωπος βλέπει ας πούμε τα παιδιά του, βλέπει κάτι το οποίον τέλος πάντων είναι η συνέχεια της ύπαρξής του, και βλέπει αυτόν τον εαυτόν του μέσα στα δικά του παιδιά.

00:05:13
Και βέβαια είναι χαρμόσυνο να βλέπει κανείς τα παιδιά του. Και το βλέπομε στους γονείς που βλέπουν τα παιδιά τους με καμάρι, τα καμαρώνουν τα παιδιά τους. Έτσι είναι φυσικό, είναι σπουδαίο πράγμα, είναι πολύ σπουδαίο πράγμα ο άνθρωπος να έχει παιδιά, μέσα στο γάμο του, μέσα στην κοινωνία αυτή του γάμου.

00:05:33
Βέβαια, είναι βέβαια και από την άλλη πλευρά ένα θέμα το εάν ο γάμος ολοκληρώνεται με την… με την παρουσία των τέκνων. Είπαμε και άλλες φορές παιδιά και είναι κάτι το οποίον… είναι ένα φαινόμενο το οποίο παρατηρείται δυστυχώς ή ευτυχώς, και καθημερινά και στον τόπο μας, ότι μπορεί κάποιοι άνθρωποι να προχωρήσουν στο γάμο αλλά για τον άλφα ή το βήτα λόγο να μην έχουν παιδιά. Να μην μπορέσουν να κάνουν παιδιά, να μην έρθουν ας πούμε τα παιδάκια στο γάμο αυτό.

00:06:12
Πρέπει να ξέρομε ότι ο σκοπός του γάμου δεν είναι τα παιδιά. Είναι βέβαια ένα στοιχείο χαρμόσυνο, ένα στοιχείο ας πούμε πολύ σημαντικό, αλλά δεν είναι ο σκοπός του γάμου τα παιδιά. Και δεν πρέπει ο άνθρωπος ο οποίος μέσα στο γάμο δεν μπορεί να κάνει παιδάκια να νομίζει ότι ας πούμε ο γάμος αυτός απέτυχε ή δεν εκπλήρωσε τον σκοπόν του ή είναι ένας γάμος ας πούμε ελλιπής. Δεν είναι καθόλου ελλιπής γάμος διότι ο σκοπός του γάμου του είναι η τελείωσης του ανθρώπου, η τελείωσής του, και ακόμα περισσότερο είναι δια μέσου του γάμου αυτού να επιτύχει τον αιώνιο γάμο του με τον νυμφίο Χριστό.

00:06:58
[διακοπή ηχογράφησης]

00:07:03
Εάν το δει ο άνθρωπος έτσι, τότε πράγματι καταλαβαίνει και αξιοποιεί πνευματικά οιαδήποτε δυσκολία του συμβεί μέσα στο γάμο. Είτε αυτή η δυσκολία λέγεται ας πούμε μη απόκτησης τεχνών, είτε λέγεται ας πούμε παρουσία κάποιας ασθένειας, κάποιου θανάτου, κάποιας δυσκολίας, κάποιου ατυχήματος, οτιδήποτε το οποίο είναι πολύ φυσικό να συμβεί ανά πάσα στιγμή στην ίδια τη ζωή μας.

00:07:31
Εάν χτίζομε το γάμο μας πάνω σε… λανθασμένη βάση, όσον ευγενική και αν είναι, τότε πραγματικά αυτός ο γάμος κάποια στιγμή σείεται. Και είναι πάρα πάρα πολύ λεπτή η διάκρισης, πολύ λεπτή η διάκρισης, η οποία όμως είναι πάρα πολύ σημαντική. Δηλαδή… να μου πεις τώρα, καλά, ξεκινούμε να παντρευτούμε και τι, λέμε, έλα να σε παντρευτώ ας πούμε για να παντρευτώ μετά τον Χριστό; Δεν είναι έτσι τα πράγματα βέβαια.

00:08:09
Όταν πάει κανείς να παντρευτεί είναι φυσικό να έχει ας πούμε οράματα. Είναι φυσικό να ξέρω ‘γω να σκεφτείτε ας πούμε όλη εκείνη την ωραία ας πούμε πορεία του γάμου, τα παιδιά, το σύζυγο, την οικογένεια, ξέρω ‘γω όλη αυτή την… τον ανθόσπαρτο βίο, όπως λέγεται. Αλλά δυστυχώς αυτός ο ανθόσπαρτος βίος, είναι όπως τα τριαντάφυλλα που έχουν και πολλά αγκάθια πάνω. Και πρέπει να ξέρομε ότι είναι καλά, πρέπει να σκεφτόμαστε, πρέπει να τα προσδοκούμε, να τα απωθούμε, αλλά όμως πρέπει να είμαστε και έτοιμοι παιδιά να αντιμετωπίσομε και τη δυσκολία του πράγματος, και οιανδήποτε ας πούμε αποτυχία μπορεί να συμβεί στη ζωή μας.

00:08:56
Διότι ο άνθρωπος ο οποίος ξεκινά και… χτίζει έτσι αυτά όλα τα όνειρα ας πούμε τα… τα όνειρα, είναι πολύ πιθανό κάποια στιγμή να απογοητευτεί. Είναι πολύ πιθανό. Και βλέπει κανείς μέσα στο γάμο αυτή την πίκρα ή την απογοήτευση άχρι θανάτου, όταν συμβεί οτιδήποτε μέσα στο γάμο. Και λέει ας πούμε ότι ξέρω ‘γω καταστρέφονται όλα γύρω του. Και βλέπεις ότι έγινε το πρώτο λάθος, ότι έχτισε σε λάθος έδαφος. Όπως κάποιος που πάει και χτίζει σ’ ένα ξένο οικόπεδο και λέει, μα δεν θα ‘ρθει ο ιδιοκτήτης να το… να το ζητήσει. Ε μα να που έρχεται μια ώρα που έρχεται; Και σε βγάζει έξω ύστερα; Και το κακό είναι ότι έχτισες σε λάθος έδαφος.

00:09:52
Το ίδιο πράγμα συμβαίνει όταν ειδολωποιήσομε το γάμο. Και έρχεται μετά η δυσκολία και τότε ας πούμε συντρίβονται όλα. Και μαζί με τα όλα συντριβόμαστε και εμείς οι ίδιοι.

00:10:06
Και είναι πολύ οδυνηρό, πολύ λυπητερό, πολύ λάθος αυτό το πράγμα. Ιδίως στην εποχή μας που βλέπομε όλη αυτή τη δυσκολία γύρω μας και βλέπει κανείς αυτά τα πράγματα ας πούμε σήμερα ο γάμος διέρχεται μία κρίση. Όπως και να το κάνομε δυστυχώς διέρχεται κρίση ο γάμος και παρά τις ευκολίες που υπάρχουν γύρω μας ξέρω ‘γω οι άνθρωποι να επικοινωνούν και να αναπτύσσουν σχέσεις και πριν και μετά ταύτα, παρά ταύτα όμως… οι δυσκολίες υπάρχουν και βλέπομε κάθε μέρα κάθε μέρα κάθε μέρα να καταφθάνουν ας πούμε άνθρωποι οι οποίοι διέλυσαν το γάμο τους. Ξέρετε πόσο δύσκολο πράμα είναι; Διότι δεν είναι εύκολο πράμα να χτίσεις κάτι, με τόσα όνειρα, με τόσην ας πούμε… αισιοδοξία με τόσο πόθο, και ξαφνικά τα βλέπεις όλα εκείνα συντρίβονται… Είναι πραγματικά τραγικό, είναι… πολύ δύσκολο στον άνθρωπο, και δυσκολότερο βέβαια για τα επακόλουθα, για τα παιδιά, για όλα τα άλλα.

00:11:07
Όμως είναι μια πραγματικότητα δυστυχώς πολύ έτσι εμφανής στις μέρες μας. Και ο άνθρωπος πρέπει να είναι έτοιμος. Όχι να πάει να παντρευτεί και να ετοιμάζεται για την ώρα του διαζυγίου του. Δηλαδή να πει ότι ξέρω ‘γω ετοιμάζομαι ας πούμε όταν θα μου πεις ότι χωρίζομε να μην… ας πούμε πάθω πανικό ας πούμε, να κάμνει πρόβες ο ένας του άλλου, όπως κάνουνε όταν είναι εμπόλεμος κατάσταση που χτυπούν οι σειρήνες και τρέχουνε στα χαρακώματα – που είχε παλιά χαρακώματα, τώρα δεν έχει.

00:11:40
Να μην κάνομε πειράματα ο ένας του άλλου ας πούμε διότι κάποια στιγμή… άμα ρίχνεις πέτρες στα τζάμια κάποιο τζάμι θα σπάσει κάποια ώρα. Αλλά να χτίσομε το γάμο όχι πάνω στην πιθανότητα της αποτυχίας, δεν είναι καλό αυτό, αλλά πάνω στη σωστή βάση της σωστής πορείας. Να πούμε ούτε ότι ο γάμος αυτός, ο σκοπός του, είναι… ο πρώτος σκοπός του γάμου, είναι να έχομε αυτή την… την πορεία μας μέσα στην αγάπη του Θεού. Μετά έρχεται η μεταξύ μας αγάπη, έρχονται όλα αυτά τα όνειρα τα οποία πλάθομε, έρχονται τα παιδιά μας.

00:12:18
Ξέρετε ότι υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι επειδή δεν έκανα παιδάκια, το θεώρησαν αυτό το πράγμα αιτία ας πούμε να χωρίσουν. Και είναι τραγικό δηλαδή… λέει ας πούμε, μα εγώ σε πείρα ξέρω ‘γω να κάμεις μωρά. Ρε παιδί μου ας πούμε πήρες έναν άνθρωπο να σου μωρά; Δηλαδή αγόρασες μια μηχανή να σου κάνει μωρά; Και δηλαδή… τι ‘ναι τούτο πράγμα ας πούμε; Ο άλλος τι είναι ας πούμε, δεν είναι άνθρωπος δηλαδή; Δεν υφίσταται ως άνθρωπος; Υφίσταται γιατί σου κάμνει μωρά; Ε μετά και όταν κάμει τα μωρά πλέον τι θα κάμομε ας πούμε μετά; Την κλείσομε στο ερμάρι όταν πλέον δεν θα μπορεί να κάμει άλλα μωρά;

00:13:01
Ή όταν κάμει τα μωρά, βέβαια γίνεται εκείνο το άλλο που γίνεται τώρα ας πούμε. Γίνεται… έρχονται τα μωρά πλέον σε πρώτην… σε πρώτη θέση, και η μητέρα πάει πίσω. Γι’ αυτό και ακούμε τις μάνες μας να λένε ότι εδώ μέσα έγινα δούλα, έγινα υπηρέτρια, έγινα εκείνα έγινα τα άλλα. Γιατί; Γιατί το λέει αυτό το πράγμα; Βέβαια αν της το πεις δεν θα το δεχτεί επ’ ουδενί λόγω, αλλά είναι μέσα κάτι ότι αισθάνεται ότι είναι ένα… ένα αντικείμενο ένα μηχάνημα το οποίο έκανε μωρά και τώρα πρέπει να υπηρετά τα μωρά. Διότι έρχεται ο πατέρας σπίτι, και αντί να λέει ένα καλημέρα ξέρω ‘γω στη γυναίκα του αμέσως παίζει με τα μωρά του. Και ασχολείται με τα μωρά του, και τα πάντα εμένα είναι τα μωρά μου, και τα μωρά μου είναι η ζωή μου και τα μωρά με το ένα και τα μωρά μου είναι το άλλο, και ξέχασε να πει για τη γυναίκα του ένα καλό λόγο.

00:13:50
Ή το πολύ-πολύ να πει ότι είναι μητέρα των μωρών μου.

[ακροατήριο γελά]

Είναι μητέρα των μωρών μου. Τα ακούμε και αυτά. Έτσι, είναι ο πατέρας του μωρού μου και είναι η μητέρα των μωρών μου λέει, η μητέρα των μωρών μου. Καλά δεν είναι η σύζυγός σου, δεν είναι ας πούμε αυτό το… το έτερον ήμισυ όπως λέγεται ας πούμε, δηλαδή… αυτό το οποίο αποτελεί τον εαυτό σου τον ίδιο; Εάν… εάν συμβεί αυτό το τραγικό λάθος μέσα στην οικογένεια παιδιά, να ξέρετε ότι ήδη αρχίζει ας πούμε να υποβιβάζεται η υπόθεσις και αρχίζουν να γίνονται τραύματα μέσα στην οικογένεια. Και μπορεί να μην το καταλαβαίνει κανείς. Βλέπεις… και αυτό το λάθος το κάνουν οι άντρες ας πούμε. Οι άντρες δεν το καταλαβαίνουν, είναι… είναι… εκ φύσεως έτσι ξεροκέφαλα όντα.

[ακροατήριο γελά]

00:14:54
Έτσι είναι, πώς να κάνομε. Λέει ο Απόστολος Παύλος ότι, «[23] ὁ ἀνήρ ἐστι κεφαλὴ τῆς γυναικὸς» έτσι; Ο άντρας λέει είναι το κεφάλι της γυναίκας. Και έλεγε ένας σοφός γέροντας, ναι αλλά και η γυναίκα είναι η καρδιά του άντρα. Και όπως ένα σώμα ακέφαλο, δεν είναι σώμα, είναι ξέρω ‘γω… Ρωσικό ψάρι που πουλούσαν ακέφαλα, έτσι και ένα σώμα χωρίς καρδιά είναι άκαρδο σώμα, είναι νεκρό, είναι παγωμένο ψυχρό.

00:15:24
Ναι μπορεί να είναι ο άντρας η κεφάλι της γυναίκας, αλλά είναι και η γυναίκα η καρδιά του άντρα. Λοιπόν και για αυτό ο Θεός δεν τους έκαμε όλους το ίδιο ας πούμε ακριβώς για να συμπληρώνει ο ένας τον άλλον, σε αυτήν την ενότητα του ανδρογύνου. Έτσι, δεν είναι πλέον ούτε άνδρας ούτε γυναίκα, είναι το ανδρόγυνο. Είναι μία ενότητα, ένας άνθρωπος, που λέγεται ανδρόγυνο. Γι’ αυτό το λέμε έτσι, το ανδρόγυνο. Έτσι δεν το λέμε… και ο κόσμος το λέει αυτά τα πράγματα, οι απλοί άνθρωποι;

00:15:55
Λοιπόν, το ανδρόγυνο το οποίο είναι μία υπόστασης πλέον, ένας άνθρωπος, ο άντρας και η γυναίκα σε μία υπόσταση, η οποία βέβαια υπόστασης αυτή έχει και καρπούς που είναι τα παιδιά τους. Και βλέπετε με πόση σοφία τα έκαμε ο Θεός τα πράματα; Δεν μπορούμε να κάνομε μωρά μόνοι μας. Τώρα κάμουν νομίζω με κάτι σωλήνες.

[ακροατήριο γελά]

Υδραυλικά μωρά.

[ακροατήριο γελά]

00:16:20
Λοιπόν, ο Θεός έκαμε να κάνουν παιδιά οι άνθρωποι, συνεργαζόμενοι, συνερχόμενοι οι δύο, να μην μπορεί ο ένας να κάμει μωρό, μόνος του, ούτε ο ένας ούτε ο άλλος. Για να… για να μας δείξει αυτή την ανάγκη της κοινωνίας. Και ότι συνερχόμενοι οι δυο παράγουν ακόμα ένα παιδάκι και γίνονται τρεις. Δεν είναι ούτε δύο, διότι δυο δεν είναι κοινωνία προσώπων, γιατί είναι αποκλειστικότητα. Δεν είναι ούτε ένας, δεν είναι ούτε δυο, είναι τρεις, και πολλοί, και περισσότεροι. Όπως είναι ο Θεός, η Αγία Τριάς. Για αυτό ο άνθρωπος είναι η εικόνα του τριαδικού Θεού λέμε έτσι; Δεν είναι δυάς ο Θεός ούτε μονάς, ένα πρόσωπο. Είναι τρία πρόσωπα για να δείξει την αληθή κοινωνία. Το ίδιο συμβαίνει και στην οικογένεια. Είναι… είναι δύο πρόσωπα συνερχόμενα τα οποία έχουν καρπόν κοιλιάς και παράγουν και τρίτο πρόσωπο τέταρτο πέμπτο και τα λοιπά.

00:17:18
Και αυτή η υπόθεσης, αυτή η υπόστασης του ανθρώπου σε μία ενότητα, ακριβώς δείχνει ότι αυτό το πράγμα, αυτό το ανδρόγυνο, μπορεί να υπάρξει μόνο όταν είναι απολύτως ενωμένο. Δεν μπορεί να διασπαστεί επειδή προήρθε τρίτο πρόσωπο. Είναι λάθος, είναι τεράστιο λάθος των ανδρών να παραμερίσουν τις γυναίκες τους και να ασχολούνται με τα παιδιά τους. Ενώ είναι μητέρα, ενώ είναι η γυναίκα και οπωσδήποτε μια μητέρα έχει έντονα… τα πιο έντονα αισθήματα που υπάρχουν στην ανθρώπινη φύση για τα παιδιά, εντούτοις όμως μέσα στο βάθος του ψυχικού κόσμου, όταν παραμεριστεί, και μπει στη θέση το παιδί, ο υιός, η κόρη ξέρω ‘γω, τότε πραγματικά έχομε ας πούμε… έχομε αυτό το μαράζωμα, αυτό το… το συρρίκνωμα ας πούμε της… του ενός προσώπου της συζυγίας, το οποίο καμιά φορά βέβαια εκδηλώνεται με τη μουρμούρα αυτή, ότι είμαι δούλα μέσα δα, δεν κάνω τίποτα, κανείς δε με προσέχει, δεν μου δίνει σημασία, και όλα αυτά τα πράγματα. Και πρέπει να μάθουν οι άντρες ότι οι γυναίκες έχουν μια δική τους γλώσσα που εκφράζονται, έχουν μια δική τους γλώσσα. Δηλαδή άλλα λένε και άλλα εννοούν, και δεν πρέπει…

[μουρμουρητό από το κοινό]

Συγνώμη δεν το λέω για να…

[ακροατήριο γελά]

Είναι για να μάθουν ξένες γλώσσες.

[ακροατήριο γελά]

Είναι για να μάθουν και οι άντρες, να μπορούν να ακούν… να ακούν τι λέει η γυναίκα τους.

00:18:56
Και όταν λέμε ακούω τον άλλο άνθρωπο, σημαίνει δεν ότι δεν περιμένω να ακούσω λόγια, δεν θα ‘ρθει ποτέ να σου πει με λόγια ας πούμε μια μάνα ότι ξέρεις ήρθες σπίτι και πήγες κατευθείαν στα μωρά ας πούμε. Ούτε το δέχεται ούτε το παραδέχεται μια μάνα τούτο πράγμα. Αλίμονο, δεν το δέχεται. Αλλά πρέπει ο άντρας να το καταλάβει, να το αισθανθεί, να… να διαισθανθεί ας πούμε, να μάθει αυτήν τη γλώσσα η οποία είναι… πως να πούμε, είναι γλώσσα η οποία δεν είναι με τούτα τα λόγια αλλά είναι με πολλά άλλα νοήματα και κινήματα και ας πούμε… μηνύματα τα οποία στέλνει ο άλλος άνθρωπος. Πολλές φορές δεν έχει αξία να περιμένεις τον άλλο να σου πει τι αισθάνεται. Έτσι, δεν έχει αξία να σου πει ο άλλος, ξέρεις, αυτό το πράγμα.

00:19:43
Είναι να το καταλάβεις. Βλέπετε στην παραβολή του ασώτου υιού που λέει εκεί το Ευαγγέλιον, πού επήγε το παιδί και σκέφτηκε μέσα του και είπε, ξέρεις, τώρα πού να πάω πίσω στον πατέρα μου, θα του πω πάτερ ήμαρτον στον ουρανόν και ενώπιόν σου, δεν είμαι άξιος να ονομάζομε υιός σου, έφαγα την περιουσία σου με… ξέρω ‘γω ασωτίες, κάμε με έναν από τους δούλους σου.

00:20:03
Και λέει το Ευαγγέλιο ότι όταν επήγε το παιδί και προχώρησε και έφτασε κοντά στην πόλη, «[19] … ἔτι δὲ αὐτοῦ μακρὰν ἀπέχοντος …» ο πατήρ επήγε και έπεσε και… τρόπο τινά κατάλαβε ο πατέρας από μόνος του, πριν του πει το παιδί του τι ήθελε.

00:20:21
Είναι μεγάλη αξία να καταλαβαίνεις τον άλλον άνθρωπο πριν σου πει τι θέλει. Να μην περιμένεις να σου το πει. Έχει… έχει πολύ μικρότερη αξία να σου το πει ο ίδιος παρά να το καταλάβεις από μόνος σου. Και αν πράγματι μάθεις αυτή την αίσθηση της αγάπης, εάν κάμεις την καρδιά σου ευαίσθητη μέσα στο γάμο, τότε δεν περιμένεις να σου πει ο άλλος άνθρωπος, ξέρεις, εκουράστηκα, ξέρεις [ασαφής] έσκασες με, φτάνει. Δεν πρέπει να σου πει τέτοιο πράμα. Πρέπει να το καταλαβαίνεις από μόνος σου. Δηλαδή πρέπει να σου το πούμε ότι επέλανές μας; Ότι…

[ακροατήριο γελά]

πώς να το κάνομε τούτο πράμα; Κατάλαβέ το από μόνος σου. Ότι δεν γίνεται αυτό το πράμα, δεν μπορείς ας πούμε να ‘σαι τόσο κρύος ας πούμε.

00:21:10
Και… γι’ αυτό πολλές φορές ξέρετε, μέσα στο γάμο παρατηρείται έτσι μια μυστηριώδης σιωπή. Λένε οι άνθρωποι τα βασικά πράγματα, ξέρω ‘γω τα καθημερινά, και δεν εκφράζονται. Και λέω, γιατί δεν μιλάς ας πούμε; Τι μιλάς με τον άντρα σου; Ε λέει… μιλούμε… ξέρω ‘γω τα διάφορα πράματα. Και έλεγε και μια φορά ήρθε ένας… ένας αγιορείτης στην Κύπρο, ο καημένος, ένας πνευματικός, και πήγε να εξομολογήσει και έλεγε στη… σε μια γυναίκα, να συζητάτε με το σύζυγος να συζητάτε. Και του ‘λεγε, κάθε νύχτα συζητούμε και… και νόμιζε τσακώνεστε ας πούμε. Το συζητώ ας πούμε στην Κύπρο σημαίνει… τσακώνομαι.

00:21:53
Δηλαδή τι συζητούμε, τι λέμε ας πούμε; Τα καθημερινά πράγματα δεν έχουν σημασία. Σημασία έχει να μάθεις να μπορέσεις να ακούσεις τον άλλον πίσω από αυτά τα οποία λέει, πίσω απ’ αυτά τα οποία ας πούμε… εκφράζει. Να αισθανθείς εσύ πράγματα που ακόμα και ο ίδιος δεν τολμά να τα αισθανθεί ας πούμε ή να τα συνειδητοποιήσει. Αυτό είναι η αξία. Και αυτό εκτιμά ο άλλος μέσα στο γάμο, και μέσα στο όριο της αγάπης, εκτιμάς αυτή την αίσθηση.

00:22:26
Που ξέρετε παιδιά είναι φοβερό πράγμα το… αυτό το πράγμα το έβλεπε κανείς να σας πω, και μέσα στους χώρος των μοναχών. Οι γέροντες, τι άνθρωποι ήταν; Ήταν αυτοί οι άνθρωποι οι οποίοι δεν επερίμεναν να τους πεις κάτι εσύ. Από μόνοι τους εκινούνταν, είχαν αυτή την αίσθηση της αγάπης. Και έβλεπες ας πούμε ότι αυτή… αυτή η αίσθηση αγάπης τους πληροφορούσε για το τι έπρεπε να κάμουν.

00:22:57
Και λέει κανείς, αυτός ο μεγάλος γέροντας, αυτός ο μεγάλος γέροντας ο οποίος ήταν ένας ασκητής, ένας απρόσιτος, ένας ησυχαστής, ένας ερημίτης, εάν επαντρεύετο ας πούμε, θα ήταν ένας τέλειος σύζυγος και ένας τέλειος πατέρας. Και ότι γενόμενος άγιος γέροντας, θα γινόταν και ένας αγιότατος σύζυγος και ένας αγιότατος πατέρας. Άλλα και γινόμενος άγιος ερημίτης δεν διαφέρει καθόλου από τον άγιο σύζυγο, διότι κινείται πλέον σωστά και όμορφα και ολοκληρωμένα και τέλεια, ξέρει πώς να μιλήσει στον άλλον άνθρωπο.

00:23:31
Γι’ αυτό διαβάζοντας τα έργα των αγίων, των ασκητών, βρίσκει κανείς λύσεις και απαντήσεις σε θέματα γάμου. Και είναι φοβερό δηλαδή αυτή η διαίσθησης που παρατηρεί κανείς σε ανθρώπους αμύητους μεν μέσα στο γάμο, όμως μεμυημένους μέσα στο χώρο του Αγίου Πνεύματος οι οποίοι ξέρουν πώς κινείται η ψυχή του ανθρώπου.

00:23:59
Για αυτό είναι βασικό, βασικότατο, να μάθει κανείς να συλλαμβάνει, να συλλαμβάνει, τα νοήματα και τα μηνύματα και τα άρρητα ρήματα, τα σιωπηλά ρήματα τα οποία εκπέμπει ο άλλος άνθρωπος προς το σύζυγό του προ το έτερον ήμισυ. Είναι πολύ βασικό για να μπορεί να το καταλάβει.

00:24:22
Αυτός είναι καρπός της ενότητας των ανθρώπων αυτών. Όπως καρπός βέβαια είναι και τα τέκνα τους. Και καμαρώνει κανείς τα παιδιά του βλέποντάς τα. Το βλέπομε αυτό το πράγμα, οι γονείς καμιά φορά έχουν τόση πολλή ας πούμε χαρά βλέποντας τα μωρά τους, που πραγματικά είναι έτσι… αξίζει κάθε σεβασμό και κάθε συμμετοχή στη χαράν αυτή. Πλην όμως, πρέπει να μάθομε ότι αυτή η χαρά έχει και… πώς να πούμε, πρέπει να ‘ναι και λίγο προσγειωμένη, για να μην κάνομε κακό στα μωρά μας, και να μην κάνομε κακό και στο περιβάλλον μας, στο περίγυρό μας, πρέπει να ξέρομε ότι αυτά τα μωρά πρέπει να έχουν τη σωστή παιδαγωγία. Το υπέρμετρο θα τα βλάψει.

00:25:15
Όπως ας πούμε εάν από αγάπη κρατούμε ένα μπιμπερό όλη μέρα και ταΐζομε το μωρό μας με το ζόρι, διότι πρέπει να μην πεινάσει ξέρω ‘γω και του δίνεις 10 κιλά γάλα την ημέρα, ε βέβαια θα πάθει διάρρηξη στο τέλος αφού πρώτα γίνει οτιδήποτε άλλο πέρα μωρό ας πούμε, ξέρομε ότι πρέπει να του δώσομε ένα… μπιμπερό ξέρω ‘γω… γάλα, το πρωί και ένα το μεσημέρι. Αν το κρατούμε όλη μέρα και το ταΐζομέ το, από την πολλή μας αγάπη βέβαια, θα το διαλύσαμε. Ξέρομε ότι πρέπει να το αφήσομε κιόλας να το χωνέψει εκείνο που πήρε, να πεινάσει και λίγο να μάθει να μεγαλώσει, να διαπαιδαγωγηθεί. Το ίδιο πράγμα και εκείνο το υπέρμετρο το καμάρωμα, βλάπτει τα μωρά λίγο διότι μαθαίνει τα μωρά ας πούμε σε μία ασυδοσία και σε μία έτσι… καταπάτηση των πάντων. Καταπάτηση των πάντων η οποία βέβαια έχει ας πούμε… όταν είναι μωρό άντε το βλέπεις και διασκεδάζεις αλλά αργότερα αφού το μάθεις να καταπατεί τα πάντα θα σε καταπατήσει και σένα αριστερά και μετά θα κάμετε αγώνα ποιος θα καταπατήσει ποιον. Έτσι, θα… θα προσπαθεί να πατήσει ο γονιός το παιδί και το παιδί το γονιό και θα γίνει κομφούζιο.

00:26:27
Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, πάρα πολύ προσεκτικοί, σε αυτήν την… τη στάση μας απέναντι στα παιδιά. Αλλά και εμείς, και τα παιδιά, βλέποντας ας πούμε… αισθανόμενοι τα αισθήματα των γονιών τους παραδείγματος χάρη, έτσι αυτά τα οποία λέμε, πρέπει να καταλάβομε και τι σημαίνει γονιός. Αφού θέλομε και εμάς να καταλάβουν οι γονείς μας, και λένε οι νέοι άνθρωποι ότι πρέπει να καταλάβει ο πατέρας μου, η μάνα μου, και πρέπει οι γονείς να καταλάβουν τα παιδιά τους, παράλληλα πρέπει και τα παιδιά να καταλάβουν τους γονείς τους, είναι πολύ σημαντικό αυτό. Είναι πολύ σημαντικό για να καταλάβεις τι σημαίνει το ότι αυτή η μάνα σου ας πούμε κάθεται και σε περιμένει. Δεν μπορεί να πάει να κοιμηθεί. Έρχεσαι σπίτι και λες, Παναγία μου ακόμα κάθεσαι και περιμένεις; Πήγαινε κοιμήθου ας πούμε. Είναι 3:00 και όμως εκείνη περιμένει στον καναπέ και σε περιμένει. Και δεν είναι ούτε εκκεντρικότητα ούτε ιστορικότητα ούτε τίποτε. Είναι η φύσης, είναι η φύσης της αυτό το πράγμα, δεν μπορεί να το ξεπεράσει. Δεν μπορείς να τις επιβάλεις εσύ τούτο πράγμα. Είναι… είναι μητέρα, θα σε βλέπει ας πούμε, θα σε καμαρώνει, θα σε χαίρεται, θα σε περιμένει, θα σε… θα ‘χει αυτή την αίσθηση. Και 100 χρόνων να γίνει και εσύ 80 να γίνεις, το ίδιο πράγμα θα είναι, θα ‘σαι πάντα μωρό. Έτσι είναι, θα ‘σαι το μωρό της μάμας σου.

[ακροατήριο γελά]

Είναι φυσικό.

00:27:57
Εδώ θέλω να πω παιδιά ένα θέμα το οποίο έτσι συζητείται, και ίσως είναι καλά να το ξέρετε, όσον αναφορά αυτή την… την επιθυμία των ανθρώπων μέσα στο γάμο να έχουν παιδιά.

00:28:13
[απευθύνεται στο κοινό]

00:28:43
Υπάρχουν σήμερα διάφοροι μέθοδοι που μπορεί κανείς να αποκτήσει παιδάκια έτσι; Και είναι γεγονός ότι τίθεται αυτό το ερώτημα σε… πολλούς από μας, σε πάρα πολλούς από μας, τι γίνεται με αυτή την υπόθεση. Πώς δηλαδή μπορεί να… να… ποια είναι η θέση της Εκκλησίας. Εντάξει, θέλουν να κάνουν μωρά, θέλουν να… να αποκτήσουν ας πούμε τέκνα, υιούς και θυγατέρας…

00:29:15
[απευθύνεται στο κοινό]

00:29:38
… είναι πράγματι ένα δίκαιο αίτημα. Είναι δίκαιον αίτημα των ανθρώπων να θέλουν να αποκτήσουν παιδιά. Εφόσον υπάρχουν ανθρώπινες δυνατότητες, είναι καλό ο άνθρωπος να τις χρησιμοποιήσει. Βέβαια μέσα στα όρια τα επιτρεπτά, τα όρια ας πούμε τα οποία στέκει.

00:30:00
Είναι γεγονός ακόμα βέβαια ότι δεν έχομε τα αποτελέσματα αυτών των πραγμάτων για να ξέρομε απόλυτα να πούμε αυτό το πράγμα αποτυγχάνει ή όχι. Βέβαια αυτό είναι καθαρά θέμα ιατρικής επιστήμης, να μας πουν οι γιατροί αν αυτά τα μωρά τα κατεψυγμένα, του σωλήνα, του ξέρω ‘γω του… τι μωρά θα βγουν. Από πλευράς και βιολογικής και ψυχολογικής. Ας πούμε όμως ότι βγαίνουν κανονικά μωρό δεν έχει πρόβλημα, ήδη… νομίζω ότι είναι μεγάλα πλέον τα πρώτα παιδάκια τα οποία έγιναν. Έτσι δεν είναι; Είναι… πρέπει να ‘ναι πόσο χρονών τώρα, 15-20;

Ακροατήριο: [ασαφής]

Μ. Αθανάσιος: Έχει περίπου 10-15 χρόνια. Ωραία. Δόξα τω Θεώ.

00:30:40
Εκείνο το οποίον υπάρχει… υπάρχει μία… επιφύλαξη της Εκκλησίας, αν και επισήμως ακόμα νομίζω δεν έχει διατυπωθεί επίσημα πλέον η θέση της Εκκλησίας και εγώ λέω ανεπίσημα, τη γνώμη… την επικρατέστερη γνώμη που την ασπάζομαι και εγώ, πιστεύω ότι αυτό είναι το σωστό, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτή είναι εκφρασμένη γνώμη, δια συνόδου ας πούμε επισκοπικής, για το θέμα αυτό.

00:31:06
Είναι γεγονός ότι επειδή υπάρχει γονιμοποίησης πολλών ωαρίων, στην εξωσωματική ας πούμε αυτήν… σύλληψη, η Εκκλησία έχει επιφύλαξη διότι θεωρεί ότι από τη στιγμή που γονιμοποιείται το ωάριο άρα έχομε την ύπαρξη του ανθρώπου εν δυνάμει και ενεργεία ας πούμε. Και μάλιστα τώρα με τη χαρτογράφηση του γενετικού κώδικα ο οποίος έγινε, αποδεικνύεται πλέον ότι αρχίζουν ας πούμε τα… αρχίζει η παρουσία του ανθρώπου από εκείνη τη στιγμή. Οπόταν στεκόμαστε μ’ ένα απόλυτο σεβασμό σ’ αυτό το γεγονός και δεν μπορούμε να πούμε ότι μπορούμε να γονιμοποιούμε ωάρια με αυτόν τον τρόπο και να διαλέγομε τα καλύτερα να πετάσομε τα άλλα στο καλάθι.

00:31:53
Αυτή είναι η επιφύλαξη της Εκκλησίας. Εάν όμως υπάρχουν γιατροί οι οποίοι εμφυτεύουν όλα αυτά τα ωάρια τα γονιμοποιημένα ή γονιμοποιούν τόσα όσα χρειάζεται για να εμφυτευτούν και μετά η φύσις από μόνη της να κάμει τι θα κάμει ξέρω ‘γω να διαλέξει τι θα κάμει η φύση από μέσα, εντάξει εκεί νομίζω ότι αυτό είναι το όριο που μπορούμε να προχωρήσομε, μέχρι σ’ αυτό το σημείο.

00:32:19
Είναι ένα γεγονός πολύ σημαντικό. Και αυτά τα οποία λέγονται για την κλωνοποίηση του ανθρώπου, βέβαια είναι… αυτά έχουν… σ’ αυτά υπάρχει ακόμα μεγαλύτερη επιφύλαξη διότι πλέον έχομε μια καθαρή επέμβαση στον άνθρωπο, με προκαθορισμένα δεδομένα του ανθρώπου και μια παραγωγή ανατροπών κατά παραγγελία. Έτσι διαλέγεις το είδος του ανθρώπου που θέλεις και παράγεις πολλούς τέτοιους ανθρώπους. Αυτό είναι επικίνδυνο, ο Θεός να μας φυλάξει ας πούμε, διότι φανταστείτε ότι θα… έχομε ας πούμε τέτοια όντα τα οποία θα είναι με προδιαγραφές, προδιαγραφές.

00:33:02
Τώρα, δεν έχουν γίνει ακόμα, τώρα άνθρωποι θα είναι, ανθρωποειδή όντα θα είναι, τι θα είναι δεν ξέρομε, και μάλιστα και το φοβερότερο το οποίο διάβασα τελευταίος ότι… λέει είναι καλό αυτό το πράγμα για να υπάρχει ας πούμε ένα στοκ δηλαδή μεταμοσχευτικών οργάνων ας πούμε. Μα είναι τραγικό. Δηλαδή θα παράγομε ανθρώπους για να τους βγάλομε το συκώτι τους, την καρδία τους, τους πνεύμονές τους; Δηλαδή τι είναι τούτο πράμα ας πούμε; Είναι φοβερό δηλαδή να λέγονται τέτοια πράγματα και να υπάρχει αυτή η νοοτροπία ότι θα κλωνοποιούμε ανθρώπους τους οποίους θα έχομε για να τους χρησιμοποιήσομε όταν θα θέλομε μεταμόσχευση κάποιου οργάνου. Τέτοια επέμβαση στην ανθρώπινη φύση νομίζω θα είναι πράγματι πάρα πολύ επικίνδυνη…

00:33:52
[διακοπή ηχογράφησης]

00:33:55
… εξάλλου τώρα γευόμαστε όλες αυτές τις επεμβάσεις που κάμαμε στη φύση, όλα πλέον επιστρέφουν, και μας εκδικούνται, και εμείς είμαστε τώρα ανυπεράσπιστοι μπροστά στην εκδίκηση του βιασμού της φύσης που εμείς ήδη εκάμαμε. Έτσι, τρελάναμε και τα κοτόπουλα και το γουρούνια και τις αγελάδες και τα ψάρια τώρα. Τώρα τι έμειναν; Τα φασόλια και τα ρεβίθια έμειναν να τρελαθούν και εκείνα.

[ακροατήριο γελά]

Αφού τρελαθήκαμε πρώτα εμείς βέβαια, έτσι, αφού τρελαθήκαμε πρώτα εμείς, μας έμειναν τα φασόλια τώρα. Τώρα να δούμε αυτοί όλοι οι κύριοι οι οποίοι κατά το Κυπριακό ετρύπανε η κοιλιά τους όταν τρώγαν’ όσπρια. Τώρα τι θα κάμουν που… γουρούνια δεν μπορούν να φάνε, κοτόπουλα δεν τρώνε, αγελάδες δεν τρώνε, ε… ανθρώπους μπορούν να τρώνε βέβαια εντάξει…

[ακροατήριο γελά]

δεν έχει πρόβλημα, ανθρώπους μπορούν να τρώνε, να δούμε τι θα γίνει. Βλέπετε παιδιά ότι αυτά τα πράματα, και μόνο που τα ακούει κανένας… στέκεται κανείς έτσι με ένα προβληματισμό. Λέει κανείς, μα που πάμε ας πούμε; Καλά θα μας σώσει ξέρω ‘γω να πλένω τα παπούτσια μας που θα ερχόμαστε από τα κατεχόμενα ή αυτοί που να ‘ρθουν από την Αγγλία θα περάσουν λέει να κάμουν τα παπούτσια τους. Ε καλά το αεροπλάνο που ήρθε από την Αγγλία τι θα γίνει; Απολυμάνθηκε μες τα σύννεφα; Τόσα πράματα όλα ας πούμε; Τι… δηλαδή τι θα κάνουν δηλαδή, θα μας απολυμαίνουν από πόρτα σε πόρτα; Τι θα απογίνομαι στο τέλος δηλαδή;

00:35:31
Είναι… είναι πράγματι ένα ερώτημα το οποίο πλανάτε έτσι και βυθίζει την ψυχή του ανθρώπου σε μίαν απορία ας πούμε. Βλέπεις μία πορεία των πραγμάτων η οποία προήλθε από αυτήν την ανθρώπινη… από την ανθρώπινη ας πούμε… οίηση, η οποία ‘πενέβη παντού και στο τέλος εχάρη προς στιγμή με την τεχνολογική αυτή ας πούμε πρόοδο, και τελικά έρχονται πίσω όλα αυτά τα πράματα, να μας εγκλωβίσουν, να μας δεσμεύσουν, και ποιος μπορεί να απελευθερωθεί τώρα. Πώς βγαίνομε τώρα πέρα;

00:36:07
Τώρα ό,τι και να κάμεις πλέον δεν γλυτώνεις. Μέχρι και τα νερά που πίνομε και τα νερά που βρέχει ο Θεός και αυτά είναι χαλασμένα. Τι θα κάμει κανείς είναι ένα ερώτημα. Τέλος πάντων. Ευτυχώς που δεν ζούμε πολλά χρόνια.

[ακροατήριο γελά]

00:36:23
Λοιπόν, λέει πιο κάτω εδώ η ακολουθία του γάμου. «Ὑπὲρ τοῦ δωρηθῆναι αὐτοῖς εὐτεκνίας ἀπόλαυσιν». Να δοθεί σ’ αυτούς τους ανθρώπους απόλαυσης ευτεκνίας. Δηλαδή να… να απολαύσουν καλά παιδιά, καλά τέκνα, και πολλά και καλά παιδιά. Τώρα τα πολλά σήμερα δεν… δεν στέκει διότι οι άνθρωποι σήμερα δεν θέλουν πολλά μωρά, θέλουν και αυτά ας πούμε ξέρω ‘γω προκαθορισμένα. Ας είναι, τέλος πάντων.

00:36:57
Αλλά η ευτεκνία δεν σημαίνει μόνο υγιή παιδιά, άλλα και παιδιά τα οποία ας πούμε πορεύονται σωστά. Διότι όση χαρά είναι να αποχτήσει κανείς παιδιά, τόσον άλλο βάσανο είναι, μεγάλο βάσανο, και το ξέρουν οι γονείς αυτό το πράγμα, το βιώνουν ας πούμε οι γονείς, οι οποίοι έχουν παιδιά τα οποία δημιουργούν προβλήματα. Παιδιά… δύσκολα παιδιά, δύστροπα παιδιά, τα οποία ας πούμε δυστυχώς προσφέρουν στα παιδιά σου αντί απόλαυση ευτεκνίας, δυστυχίας, δυστεκνίας, δηλαδή… δύσκολα παιδιά, δύσκολα τέκνα, τα οποία προσφέρουν δυστυχία στους γονείς, αντί αυτή τη χαρά. Και είναι μεγάλος ο πόνος, πολύ μεγάλος ο πόνος των γονιών οι οποίοι αντιμετωπίζουν πράγματι γεγονότα με δύσκολα παιδιά. Διότι αγαπούν τα παιδιά τους και όσο πιο πολύ κανείς αγαπά τους άλλους τόσο πιο πολύ δυσκολεύεται και υποφέρει. Και είναι πράγματι σταυρός. Να πει κανείς, τώρα τι κάμνομε;

00:38:02
Παιδιά πρέπει να ξέρετε ότι η διαπαιδαγώγηση των παιδιών αρχίζει όχι όταν μεγαλώσουν, αρχίζει πριν έρθουν σ’ αυτόν τον κόσμο τα μωρά. Αρχίζει πριν καν συλληφθούν στην κοιλιά της μάνας τους. Αρχίζει από… από τότε που εμείς είμαστε μωρά να πει κανείς. Από μας του ιδίους αρχίζει. Και περισσότερο αρχίζει από τη στιγμή που εμείς ευρισκόμεθα αντιμέτωποι με το άλλο πρόσωπο, με το άλλο φύλο το οποίο κάποια στιγμή θα είναι ο σύζυγος ή η σύζυγος μας. Απ’ εκείνη τι στιγμή πιστεύω ότι αρχίζει και προκαθορίζονται και.. οι προϋποθέσεις αυτών των παιδιών που θα ‘ρθουν στον κόσμο.

00:38:45
Εάν από την πρώτη στιγμή αρχίσεις να βλέπεις τον άλλο, όπως είπαμε τόσες φορές, ως αντικείμενο φιληδονίας, και δεν έχεις σωστή κοινωνία με τον άλλον άνθρωπο, δεν έχεις αυτή την κοινωνία αγάπης, κοινωνία η οποία ας πούμε είναι κοινωνία προσωπική, βλέπεις τον άλλο σαν πρόσωπο, τότε σημαίνει ότι άρχισαν τα πράματα να μη δουλεύουν καλά. Τότε σημαίνει ότι ο άλλος δεν θα είναι πρόσωπο πλέον, θα είναι φύλο, θα είναι άνδρας ή γυναίκα. Δεν θα είναι ο σύζυγος σου, η Μαρία, ο Κώστας, θα είναι η γυναίκα σου και ο άντρας σου, λες και δεν έχει πρόσωπο και όνομα άλλα είναι μόνο το φύλο το οποίο έχει σημασία. Το όποιο δεν είναι καλό ας πούμε αυτό το πράμα.

00:39:29
Και μετά προχωράει κανείς και μέσα στο γάμο ακόμα, και βλέπει κανείς από τη στιγμή που προχωρούν μέσα στους αρραβώνες, που και εκεί υπάρχει αυτή ας πούμε η… η όχι καλή ας πούμε βάσης των πραγμάτων, μετά μέσα στην πορεία του γάμου, στο μυστήριο του γάμου, την ώρα του μυστηρίου του γάμου που κανείς ας πούμε δέχεται από τον Θεόν όλα αυτά τα… τα δωρήματα του Θεού μέσα του εν δυνάμει και παίρνει αυτά τα σπέρματα μέσα του για να τα καλλιεργήσει, και όμως με την αδιαφορία και την ας πούμε την κακή προετοιμασία δεν τα αποδέχεται, δεν τα καλλιεργεί, για να προχωρήσει μετά ακόμα και στην ώρα της συλλήψεως των παιδιών του, και σε αυτήν την ώρα να συντελούν όλα γύρω από μία φιλήδονη ας πούμε σχέση και αντιγραφή κακών προτύπων και κακών ας πούμε εικόνων και κακών ταινιών πολλές φορές, τα οποία δυστυχώς κυκλοφορούν.

00:40:31
Σύγχρονοι άγιοι της Εκκλησίας, αλλά το βλέπει κανείς και μες στη σοφία του λαού μας και μες στη σοφία των Πατέρων και το ανακαλύπτει κανείς και μες στα κείμενα των αρχαίων Ελλήνων, οι οποίοι έδιναν ιδιαίτερη σημασία ακόμα και για την ώρα την οποία έρχεται στον κόσμο αυτό το παιδί. Δεν είναι καθόλου ας πούμε άσχετο με την πορεία του παιδιού εκείνου.

00:40:53
Εάν διαβάσομε στην Παλαιά Διαθήκη θα δούμε εκεί κάπου στην Παλαιά Διαθήκη αναφέρεται για ένα ανδρόγυνο το… [ασαφής φράση]εκεί που… οι άνθρωποι αυτοί όταν επαντρεύτηκαν, τέλεσαν ας πούμε ξέρω ‘γω το γάμο τους, το βράδυ, πριν συνέλθουν στη συζυγική ένωση, γονάτισαν και προσευχήθηκαν, και παρακάλεσαν τον Θεό να ευλογήσει αυτή τη σχέση τους και αυτό το οποίο θα γεννηθεί, θα ρθει σαν καρπός αυτής της δικής τους ψυχοσωματικής ένωσης, να ‘ναι άγιο και εκλεκτό και ευάρεστο στο Θεό. Έτσι γεννούνται άγια παιδιά. Έτσι γεννούνται άγια παιδιά, διότι υπάρχουν οι σωστές προϋποθέσεις.

00:41:37
Και έλεγε και ο γέρων Πορφύριος και έλεγε… και συμβούλευε ανθρώπους, όπως το γράφουν και στα βιβλία του, όταν θα κάνουν τα παιδιά τους, να είναι σε πολύ καλή ψυχική κατάσταση. Να ‘ναι μια κατάσταση ας πούμε ψυχικής υγείας, ισορροπίας, αρμονίας, έχει σημασία ακόμα και εκείνη η ώρα. Αυτό σημαίνει ότι ο άνθρωπος συνειδητοποιεί τη σοβαρότητα αυτού του… αυτής της σχέσης του, του γάμο του. Αλλά πώς θα τη συνειδητοποιήσει και πώς θα την αξιολογήσει και θα την αξιοποιήσει εάν πριν το γάμο η συμπεριφορά του και η στάση του απέναντι σε αυτή τη σχέση ήταν κάθε άλλο παρά ιερή σχέσης και σοβαρότητα;

00:42:26
Για αυτό η Εκκλησία καταδικάζει την πορνεία, την αποστρέφεται, δεν τη δέχεται. Διότι σου λέει αυτή δεν είναι δυνατόν αυτή… αυτή όλη η διαδικασία η οποία ας πούμε έχει ας πούμε μίαν ιερότητα, να καταλήγει σε αυτό το σκοπό και σ’ αυτόν τον τρόπο. Και να γίνεται ας πούμε αντικείμενο ξέρω ‘γω το οποίο διαφημίζεται με το πιο χυδαίο τρόπο. Δεν μπορεί να γίνει χυδαιότητα ας πούμε η ιερότητα των δύο ανθρώπων μέσα στο γάμο τους. Από την οποία προέρχεται αυτό που είναι το παιδί τους.

00:43:01
Ξέρετε τι σημασία παιδιά έχει ο γονιός να βλέπει το παιδί του σαν καρπόν αυτής της προσευχής του, της σωστής σχέσης του; Και να σας πω κάτι, το είπα κι άλλες φορές, αυτό το βλέπομε και εμείς. Βλέπομε έτσι είμαστε ιερείς, κοινωνούμε τον κόσμο. Είναι αποδεδειγμένο, και ρωτάτε όλους τους ιερείς. Παιδιά, μωρά, βρέφη, από γονείς οι οποίοι είναι παιδιά της Εκκλησίας, γονείς που προσεύχονται, γονείς που έκαμαν τα παιδιά τους με την προσευχή τους, παιδιά τα οποία ας πούμε ήρθαν εις γάμο κοινωνία με σωστές προϋποθέσεις. Βλέπεις κάμουν κάτι μωρά σαν να ‘ναι αγγελούδια.

00:43:44
Τα βαφτίζεις εκείνα τα μωρά, δεν κλαίνε. Πάνε έρχονται να κοινωνήσουν τα μωρά εκείνα, είναι βρέφη, ενός μηνού, που να καταλάβει το μωρό. Το βλέπεις, κοινωνά και λάμπει ας πούμε. Το αποδέχεται, αφού η ψυχή του το αισθάνεται. Μπορεί ο εγκέφαλος ακόμα να ‘ναι μωρό, να ‘ναι μικρός, αλλά η ψυχή του μωρού αισθάνεται. Αισθάνεται την… την παρουσία του Θεού, αισθάνεται την παρουσία της Χάρις, αισθάνεται τούτα πράγματα.

00:44:08
Και βλέπεις άλλα παιδάκια τα οποία γεννημένα από γονείς που δεν έχουν σχέση, και είναι στην ίδια ηλικία, όχι να πούμε μωρά τα οποία ξέρω ‘γω μπορεί να φοβηθούν άμα 12-15 μηνών και ενού δυο χρονών, τα οποία είναι βρέφη, τελείως βρέφη, δεν έχουν εικόνες ας πούμε άλλες μπροστά τους. Κι όμως έχουν ανησυχία. Μπαίνουν στο χώρο του Θεού και έχουν ανησυχία. Καταλαβαίνεις ότι η ψυχή των παιδιών αυτών δεν είναι εξοικειωμένη, ας το πω έτσι, με την περιβάλλουσα Χάρη του ναού, των μυστηρίων, της ιερωσύνης, όλο αυτό των πραγμάτων.

00:44:45
Ε μα πώς; Αφού από την ώρα που γεννήθηκαν γεννήθηκαν μέσα σε άλλο πνεύμα. Σε φιληδονία, σε… σε σαρκικότητα ας πούμε, σε σαρκικότητα. Χώρια που πολλές φορές ας πούμε τόσα λέγονται και τόσα περιγράφονται, και τόσα γίνονται τα οποία πραγματικά είναι… είναι έγκλημα κατά αυτών των παιδιών. Δηλαδή το πιο σοβαρό πράγμα που μπορεί να κάμει κανείς μέσα στη συζυγία, να φέρει τα παιδιά τους στον κόσμο, να γίνεται με τον πιο βάρβαρο και σαρκικό και χυδαίο τρόπο.

00:45:17
Για αυτό νομίζω παιδιά ότι το λέει και η επιστήμη, το λέει και η ανθρώπινή μας φύση, το λέει και η Εκκλησία, το λέει και το μυαλό μας αν είναι λίγο ώριμο, ότι αυτά τα πράγματα γίνονται με πάρα πάρα πολύ ιερότητα, σοβαρότητα, αξιοπρέπεια. Δηλαδή πώς να πούμε, με τον πιο ιερό και επίσημο τρόπον. Ιερουργείς ένα μυστήριο της ξέρω ‘γω της σαρκώσεως των παιδιών σου ας πούμε αν μη τι άλλο. Της… της δημιουργίας… της δημιουργίας με τον Θεό, της δημιουργίας των παιδιών σου. Ε αυτό το πράγμα δεν μπορείς να το κάμνεις με… αντιγράφοντας τα βίντεο, δεν μπορείς να το κάμνεις με αυτό τον τρόπο.

00:46:07
Οφείλεις να σεβαστείς αυτό το οποίο έρχεσαι να φέρεις σ’ αυτό τον κόσμο. Ώστε αύριο βλέποντας εκείνο το μωρό σου, εσύ που ξέρεις πως γεννήθηκε εκείνο το μωρό, και πότε γεννήθηκε, και υπό πιες περιστάσεις ήρθε στον κόσμο, έτσι οφείλεις να θυμάσαι όλη αυτή την ωραία ατμόσφαιρα. Διαφορετικά, όταν θα βλέπεις το μωρό να έχει μέσα του ξεσπάσματα, και οξύτητες, και ξέρω ‘γω ανισόρροπες, τότε θυμήθου, γύρισε πίσω και θυμήσου όχι όταν ήταν μωρό μόνον, αλλά θυμήσου αν μπορείς από την πρώτη εκείνη στιγμή που συνέλαβες το μωρό σου μέσα σου. Από εκείνη την ώρα αρχίζει το μωρό να έχει τα στοιχεία του μέσα του. Και πολλά πράματα θα λυθούν παιδιά. Θα λυθούν πριν γεννηθούν τα μωρά μας.

00:46:54
Και η ψυχολογία σήμερα, ανεπτύχθηκε και έχομε και την ψυχολογία του εμβρύου πλέον, όχι μόνο την ψυχολογία του μωρού του νεογνού αλλά έχομε την ψυχολογία του εμβρύου για να δείξει ότι τα μωρά δεν πρέπει να γεννηθούν για να έχουν ας πούμε να τα προσέχομε, αλλά να τα προσέχομε και όταν είναι έμβρυα και τα προσέχομε και πριν γεννηθούν ακόμα εάν θέλομε να έχομε ευτεκνίας απόλαυση.

00:47:19
Μετά, γεννούμε τα μωρά μας. Εντάξει, είναι ελεύθερα παιδιά. Αυτή η ευτεκνία είναι το να δώσει κανείς στα παιδιά του όλα εκείνα τα απαραίτητα, τα πολύτιμα εφόδια, τα οποία τους χρειάζονται. Να βλέπεις το παιδί σου ας πούμε να ολοκληρώνεται. Πράγματι το χαίρεσαι ας πούμε αυτό το παιδί το οποίο το βλέπεις και είναι πράγματι εικόνα Θεού, είναι πάνω του… καθρεπτίζεται πάνω του αυτή η Χάρις, αυτή ας πούμε η αρμονία, η ισορροπία, όλη αυτή η ωραιότητα της ανθρώπινης φύσης.

00:47:50
Διότι είμαστε πολύ ωραίοι ας πούμε έτσι; Μας έκανε ο Θεός ωραίους, ωραία όντα. Είμαστε το τελειότερο δημιούργημα του Θεού. Αυτό το οποίο ο Θεός το έκαμε ας πούμε με τα δικά του χέρι ας το πούμε έτσι, και καμάρωσε ο Θεός τον άνθρωπο, και τον έκαμε βασιλεία της κτίσεως, και τον στόλισε με όλα αυτά τα χαρίσματα, για να είναι ωραιότατος ο άνθρωπος.

00:48:14
Μέχρι και οι αρχαίοι πρόγονοί μας που ήταν ειδωλολάτρες και έλεγαν πόσο χαριτωμένος είναι ο άνθρωπος όταν είναι πράγματι άνθρωπος. Θυμάστε πώς το ‘λεγαν στα αρχαία; Το ξέρει κανένας; Είναι κανένας της φιλοσοφικής σχολής εδώ; Λοιπόν, καλά ας μη σας το πω και θέλει και μετάφραση μετά.

[ακροατήριο γελά]

00:48:32
Πόσο χαριτωμένος είναι ο άνθρωπος όταν όντος είναι άνθρωπος, στα Νέα Ελληνικά. Δηλαδή εθαύμαζαν τον άνθρωπο. Και πράγματι είναι πολύ χαριτωμένος ο άνθρωπος, πολύ θαυμαστόν ον, ο άνθρωπος. Όλη αυτή η ψυχοσωματική ας πούμε παρουσία του και ενότητα του ανθρώπου. Είναι το πιο ωραίο πράγμα που έκαμε ο Θεός σ’ αυτόν τον κόσμο.

00:48:53
Και για αυτό τον άνθρωπο έγινε ο ίδιος ο Θεός άνθρωπος. Και έδωσε ας πούμε πλέον όχι την πρώτη εικόνα του Αδάμ αλλά τη νέα εικόνα του νέου Αδάμ, του Χριστού, του θεανθρώπου Χριστού. Και καλούμαστε πλέον να γίνομε όχι μόνον τόσον ωραίοι όπως μας έπλασε στην πρώτη φορά, αλλά ασυγκρίτως ωραιότεροι, μιμούμενοι ας πούμε τον νέον Αδάμ, τον Χριστό.

00:49:15
Δηλαδή μπορούμε να καταλάβομε το τι σημασία έχει να βλέπομε και τα παιδιά μας μέσα σ’ αυτή την ωραιότητά τους. Και οφείλομε να τους δώσομε όλα εκείνα τα αγαθά σπέρματα μέσα τους, να αναπτυχθούν μες την ελευθερία τους, μέσα στην… σ’ όλα τα δεδομένα τα οποία πρέπει να έχουν. Αλλά, για να τα δώσομε έτσι και να ‘ναι πράγματι σωστά πρέπει και εμείς να είμαστε ισορροπημένοι. Πρέπει και εμείς να ξέρομε ότι αυτά τα πράγματα έχουν μέτρον, έχουν ας πούμε αρμονία, δεν τα πνίγομε ούτε τα καταπιέζομε, ούτε τα κάμνομε ξέρω ‘γω αντιδραστικά ας πούμε τα μωρά μας.

00:49:54
Και πρέπει να καταλάβομε και πότε τα παιδεύομε και πότε σταματούμε να τα παιδαγωγούμε με τον άλφα τρόπο ή τον βήτα τρόπο, και πότε πλέον τα παραδίδομε τα παιδιά μας τελείως μες στη δική τους ελευθερία και εμείς τα καλύπτομε τα παιδιά μας με την προσευχή μας και με την αγάπη μας.

00:50:12
Και το πιο βασικό από όλα είναι να δώσομε στα παιδιά καλές και αγαθές εικόνες από μας τους ιδίους. Δηλαδή τα παιδιά μας, μέσα στο… μέσα στο ψυχικό τους κόσμο να έχουν καλές εικόνες, αγαθές εικόνες. Σας το είπα κι άλλες φορές παιδιά αυτό το πράγμα, και νομίζω όταν μεγαλώσετε και εσείς λίγο παραπάνω θα το καταλάβετε, σας το λέω και εγώ που είμαι πιο μεγάλος από σας, ότι είναι πολύ σημαντικό πράγμα στον άνθρωπο όταν κοιτάζει μέσα του να βρίσκει καλές εικόνες, να βρίσκει αυτές τις ωραίες εικόνες. Από τους γονείς του, από τις γιαγιάδες του, από το παρελθόν του. Να έχει εκείνες όλες τις ωραίες εικόνες οι οποίες όχι μόνο θα του λειτουργούν θετικά, αλλά θα ξεκουράζουν κιόλας. Και ακόμα, θα είναι και δείχτες και… πώς να σας πω, έτσι… σημεία εις τη ζωή αυτού του ανθρώπου, σημεία.

00:51:14
Είναι φοβερό πράμα όταν ενθυμείται κανείς ας πούμε αυτά τα πρόσωπα τα οποία είμαστε συνδεδεμένοι. Τις γιαγιάδες μας. Την καρτερία αυτών των ανθρώπων, αυτών των γιαγιάδων, την καρτερία τους, την υπομονή τους, τη μακροθυμία τους. Την αντοχή τους ας πούμε στις θλίψεις, στις δοκιμασίες. Να μη βγάλουν κακό λόγο από το στόμα τους. Ε αυτά τα πρόσωπα δεν μένουν μέσα μας;

00:51:41
Όταν ας πούμε άντεχαν εκεί ας πούμε τη δοκιμασία της ζωής τους μέσα στον κόπο, μέσα στη δυσκολία, μέσα στην αδικία πολλές φορές. Μέσα στην καθημερινή ας πούμε εκείνη δυσκολία να μεγαλώσουν τα παιδιά τους, και έβλεπες και στα πρόσωπα αυτών των ανθρώπων εκείνη την ομορφιά εκείνη τη χάρη.

00:52:01
Σας είπα πολλές φορές, να βρίσκεται φωτογραφίες παλιών ανθρώπων πριν το ‘40. Κυκλοφορούν κάτι τράπεζες, βγάζουν καμιά φορά κάτι άλμπουμ τέτοια, δέστε ας πούμε τι όμορφοι άνθρωποι ήταν εκείνη την εποχή, τι όμορφοι άνθρωποι. Κάτι λεβέντες άνθρωποι ας πούμε, και γυναίκες, και άντρες, και μωρά, και γέροι. Κάτι… κάτι ωραία πρόσωπα ας πούμε. Ήρεμα, όμορφα, ειρηνικά, χαριτωμένα ας πούμε. Και έβλεπες πάνω τους να ‘ναι μεν κουρασμένοι, σωματικά, αλλά εκείνη τη γενναία αρχοντιά. Και αυτό φαίνεται σε όλες τις εκφράσεις της ζωής τους.

00:52:39
Βλέπετε τους χώρους τους. Δέστε του χώρους μας, τους δημοτικούς χώρους. Βλέπετε να χορεύουν ας πούμε, χορεύουν κοπέλες, και βλέπεις που χορεύουν όμορφα, έχουν μια λεβεντιά, δεν έχουν ιδιοπάθεια οι χοροί μας. Οι δημοτικοί δεν έχουν φιληδονία. Και βλέπεις ένα μωρό 10 χρόνων και πιάνει ένα μικρόφωνο, και παριστάνει ας πούμε κάτι τραγουδίστριες, και λες αμάν, φέρτε μου μια σακούλα να κάνω εμετό.

[ακροατήριο γελά]

00:53:10
Και λυπάσαι, λες μα που καταντήσαμε, που καταντήσαμε.

00:53:13
Στην Ελλάδα που έχει μεγάλες… ξέρετε μεγάλες διαδρομές, όταν κάμεις ταξίδι με τα λεωφορεία, ακούς φωνάζουν, «σακούλα!» ξέρω ‘γω, και θέλουν μια σακούλα να κάμουν εμετό μέσα. Την πρώτη φορά που πήγα
στην Ελλάδα δεν ήξερα τι ήταν η σακούλα που ήθελαν κάθε λίγο όλοι. Και ερχόταν ο εισπράκτορας με ένα σακούλι [ασαφής], άλλα μετά κατάλαβα, είδα το περιεχόμενο και…

[ακροατήριο γελά]

00:53:35
Λοιπόν, ξέρετε, είναι τραγικότητα αυτή… ο βομβαρδισμός των κακών εικόνων. Λες ρε παιδί μου ας πούμε, τραγούδα μάνα μου φυσικά, τραγούδα φυσικά, με φυσικό τρόπο. Πιάνεις εκείνο το μικρόφωνο και αντιγράφεις τραγουδίστριες που βλέπεις ας πούμε 50 χρόνων ας πούμε που έχουν εκείνη τη χοντρή τη φωνή και που σφίγγουν να βγάλουν ξέρω ‘γω μια φωνή χοντρή. Εσύ ένα παιδάκι 10-12 χρόνων, 15 χρονών, τι είναι τούτη η μιμητικότητα ας πούμε. Χαλάς τον εαυτό σου, χαλάς την υπόστασή σου. Γιατί δεν έχει καλές εικόνες μέσα του.

00:54:15
Πραγματικά εγώ πολύ λυπούμαι έτσι που πάω σε διάφορες γιορτές, που με καλούν, ξέρω ‘γω εθνικές, που βάζουν κάτι κοριτσάκια να τραγουδήσουν ας πούμε κάτι εθνικά τραγούδια, και τραγουδούν εθνικά τραγούδια λες και τραγουδούν ας πούμε… οτιδήποτε άλλο. Και τα λυπάσαι εκείνα τα κοριτσάκια, τα λυπάσαι. Ήρθε το καημένο ας πούμε να τραγουδήσει και επήγε κόντυνε εκείνη τη φούστα της ας πούμε, κόβει τα αυτά της… φορμαρίστηκε… έγινε…

00:54:40
Ρε παιδί μου ας πούμε έχασες την ωραιότητα κόρη μου της… της νεανικότητάς σου ας πούμε. Έχασες της ωραιότητα της νεανικότητάς σου. Τι μιμείσαι, ποιον μιμείσαι ας πούμε; Έχει πιο ωραία… πιο ωραίο ον από τον νέον άνθρωπο; Αφού είσαι νέος άνθρωπος, είσαι ωραίος αφ’ εαυτού σου, δεν χρειάζεσαι ξέρω ‘γω σοβατίσματα, δεν χρειάζεσαι άλλα πράγματα. Αυτά τα κάνομε όταν οι τοίχοι είναι χαλασμένοι ας πούμε τώρα…

[ακροατήριο γελά]

00:55:08
Βλέπεις, ρίχνομε τους σοβάδες και βρίσκουν τις πέτρες. Γιατί λέει η πέτρα είναι φυσικό υλικό και είναι πιο ωραία η πέτρα. Ε άμα χαλάσει η πέτρα κάνεις ένα σπριτς απ’ έξω για να φανεί από μακριά ωραία. Άμα πας από κοντά είναι αηδία.

00:55:24
Έτσι είναι τούτα πράματα. Είναι κακές εικόνες παιδιά. Και εσείς στα παιδιά σας να δώσετε καλές εικόνες. Η οποία καλή εικόνα παιδιά αρχίζει και από την εμφάνισή σας. Να το ξέρετε, από την εμφάνισή σας. Έτσι είναι, δεν είναι… δεν μπορεί το μωρό… άμα βλέπει το μωρό ας πούμε μια μάνα έτσι αλλόκοτη, αλλόκοτη, ψάχνεις να βρεις ας πούμε ξέρω ‘γω που είναι τα μάτια της,

[ακροατήριο γελά]

Δεν γίνεται παιδιά, δεν έχει μάμες με μαύρα νύχια μεγάλα ας πούμε. Πώς θα το κάνομε. Έτσι είναι. Δεν μπορεί να είναι μια μάμα έτσι σχέδιο. Ας πούμε πάει να σου κάμει χειραψία και σε γδέρνει ας πούμε.

[ακροατήριο γελά]

00:56:12
Και το μωρό το καημένο… τι μητρικό χάιδι θα έχει; Όλο νύχια θα είναι. Μετά θα νομίζει ότι έτσι είναι το χάδι ας πούμε, ναι.

00:56:24
Επήγα σήμερα το μεσημέρι σ’ ένα νηπιαγωγείο, στη Λεμεσό, στο 5ο νηπιαγωγείο. Ήταν κάτι μωρά εκεί χαριτωμένα ωραία. Εκείνο το μωρό που με έγγισε το ένα, ναι, ένα άλλο… είπα τους, πέτε μου τους λέω, τι μας είπε ο Θεός να κάμνομε; Λέει μου το ένα, να μην πετάσομε το ψωμί μας. Το άλλο είπε, να μην πετάσομε το ασημόχαρτο χαμέ.

[ακροατήριο γελά]

Του είπε η… η δασκάλα ποιος ξέρει… λέει μου ένα άλλο, λαλεί μου κύριε, εμένα η αδερφή μου φτύνει μου.

[ακροατήριο γελά]

Λαλώ του… εγώ του λέω εσύ τι της κάμνεις; Λέει, εγώ δέρνω τη.

[ακροατήριο γελά]

Δηλαδή φαντάσου τι γίνεται. Και εσύ λες παιδικό είναι το μωρό. Και βλέπεις τα μωρά ας πούμε, βλέπεις τα παιδάκια ότι έχουν μέσα τους… έχουν ας πούμε εικόνες μέσα τους, και διαμορφώνουν εικόνες. Και το καταλαβαίνεις, καταλαβαίνεις και τι συμβαίνει σπίτι τους. Καταλαβαίνεις ακόμα και τα παιδάκια και από πού προέρχονται. Φαίνονται τα μωρά τα Λεμεσιανά τα γνήσια, φαίνονται.

[ακροατήριο γελά]

00:57:32
Φαίνονται τα μωρά από την Κερύνεια, τα βλέπεις τα μωρά της Κερύνειας έχουν άλλο… ένα άλλο αέρα ας πούμε, είναι γλυκά μωρά ας πούμε, πιο ωραία μωρά. Έχει ας πούμε διάφορα, να μην πούμε άλλες επαρχίες.

[ακροατήριο γελά]

Έχει, έχει, θέλω να πω ότι ακόμα κουβαλά ο άνθρωπος και αυτά τα… τα φαινόμενα.

00:57:51
Άρα λοιπόν, άρα λοιπόν παιδιά, εάν προσέξομε και εμείς, να έχομε καλή εμφάνιση, καλές εικόνες, εμείς, τα ρούχα μας, οι γονείς πώς ντύνονται, πώς εμφανίζονται στο μωρό, πώς μιλούν, πώς… πώς συμπεριφέρονται, το μωρό να μη δει τίποτα το κακό, τίποτα αρνητικό ας πούμε, να ‘χει καλές εικόνες μέσα του, τότε πράγματι χτίζομε σταθερά. Αυτό το μωρό, από τον καιρό που είναι βρέφος και βλέπει, σας το ‘πα την άλλη φορά τι γίνεται ας πούμε ακόμα και στον τοκετό, δηλαδή χτίζει μέσα του και του δίνομε αυτά τα απαραίτητα εφόδια τα οποία είναι άκρως σημαντικότατα για όλη την πορεία της ζωής του, ανεξάρτητα από οτιδήποτε άλλο.

00:58:34
Λοιπόν. Να σας πω ένα δυό ανακοινώσεις παιδιά και μετά να δούμε…

[ανακοινώσεις, προσευχή και απόλυση]