Στο γάμο πρέπει να προχωράς με την προϋπόθεση ότι θα δώσεις εσύ τον εαυτό σου στον άλλον άνθρωπο, όχι ο άλλος να δώσει τον εαυτού του σ’ εσένα, διότι αυτό δεν είναι αγάπη, αυτό είναι βόλεμα. (Περίπου 8500 λέξεις)
Λεπτομέρειες
Τίτλος: 1070 Το μυστήριο του γάμου
Σειρά: Ομιλίες Στο Πανεπιστήμιο Κύπρου (Λευκωσία)
Ομιλητής: Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος
Αρχείο: 1070_TO_MYSTHRIO_TOY_GAMOY.mp3
Ηχογραφήθηκε: Δευτέρα, 1 Νοεμβρίου 1999
Διάρκεια: 60’48”
Επιλογές λήψης
Απευθείας: Αρχείο
Podcast: iTunes Spotify
Κείμενο
00:00:00
[Προσευχή]
00:01:11
[απευθύνεται στο κοινό]
00:01:28
Θα πούμε μερικά γενικά πράγματα παιδιά ακόμα σήμερα, και μετά ίσως αν έχομε χρόνο να δούμε και λίγα από αυτά γιατί είναι… δεν θέλω να βλέπω τις ερωτήσεις.
00:01:42
Όπως είχαμε πει την προηγούμενη φορά, την προ-προηγούμενη φορά που είχαμε αρχίσει τις συναντήσεις μας εδώ, θα συνεχίσομε και φέτος με τη βοήθεια του Θεού την μελέτη των μυστηρίων της Εκκλησίας μας, και βέβαια είχαμε πει αρκετά πέρσι τα οποία ήταν βασικά, εκείνο το οποίον ήθελα να πω και φέτος για όσους έρχονται για πρώτη φορά, ότι τα μυστήρια της Εκκλησίας μας είναι δεδομένα από τον Θεό, και όλα αυτά τα οποία λέγονται στο μυστήριο, δεν είναι απλώς ευχές, δεν είναι απλά λόγια, αλλά είναι δωρεές τις οποίες δίδει το Πνεύμα το Άγιο του Θεού μέσα στο μυστήριο δια της Εκκλησίας, δια της ιεροσύνης, τα οποία ενεργοποιούνται με την ελεύθερη συνεργασία του ανθρώπου.
00:02:45
Έτσι λοιπόν ο άνθρωπος ευρισκόμενος στην ατμόσφαιρα, στο χώρο ενός μυστηρίου, δέχεται σαν σπέρματα όλα αυτά τα οποία δίδει το μυστήριο, και τα ενεργοποιεί ο άνθρωπος όταν πλέον ελεύθερα, και εκούσια, αρχίσει να συνεργάζεται με την Χάρη την οποία υπάρχει στο μυστήριο και η Χάρις αυτή παράγει τους καρπούς και όλα αυτά τα οποία είναι αποτελέσματα της συνεργασίας του ανθρώπου με την Χάρη του Αγίου Πνεύματος διά μέσου του μυστηρίου.
00:03:17
Πέρσι είχαμε… σχεδόν, έτσι ερευνήσει, κάπως μιλήσει, γύρω από το βάπτισμα και το χρίσμα. Φέτος ελπίζομε με τη βοήθεια του Θεού να μιλήσομε για ένα άλλο μυστήριο, το μυστήριο του γάμου. Και σας είχα πει ότι θα σας μιλήσω για το γάμο, πρώτα απ’ όλα για να απαλλαχτώ και ‘γω από αυτή την… αυτή την… κατηγορία που με κυνηγά ότι τους κάνω όλους καλογήρους, μήπως και πάτε και παντρευτείτε κάμποσοι φέτος και γλυτώσω και ‘γω…
[ακροατήριο γελά]
Εκτός αν με κυνηγούν μετά ότι κάνετε λάθος… λάθος εκλογές με τους γαμπρούς και νύφες και έχομε άλλα προβλήματα. Τέλος πάντων.
00:04:07
Πραγματικά είναι… είναι πάρα πολύ ωραίο το μυστήριο του γάμου, εξαιρετικό. Και… είναι κανείς να θαυμάζει δηλαδή, από τη μια να θαυμάζει ο άνθρωπος το τι σημαίνει ο γάμος, τι σημαίνει όλη αυτή… ας πούμε η δυνατότητα του ανθρώπου και πως… πως η σοφία του Θεού εμπερικλείεται και σ’ αυτή την σχέση, και σ’ αυτό το μυστήριο, και τα λόγια αυτά του μυστηρίου τα θεόπνευστα, αλλά ακόμα και το τι μπορεί ο άνθρωπος να επιτύχει μέσα στο γάμο του, και συνεχεία να λυπάται και από την άλλη πλευρά βλέποντας… βλέποντας τον άνθρωπο να μην ενεργοποιεί όλα αυτά τα χαρίσματα που του δίνει ο Θεός, αυτές τις δωρεές, τις πλούσιες δωρεές του Θεού, και από την άλλη αυτό το φρικώδες θέαμα που κατάντησε ο γάμος ας πούμε το οποίο είναι πραγματικά οτιδήποτε άλλο παρά ιερόν ή μυστήριον, η τέλος πάντων κάτι που να θυμίζει έστω, να θυμίζει έστω Θεό.
00:05:08
Ε… τι να κάνομε, σ’ αυτό βέβαια έχομε ευθύνη όλοι μας.
00:05:14
Για να πούμε λίγα πράματα παιδιά όσον αφορά τον γάμο έτσι γενικά πριν μπούμε στη… στην… ερμηνεία εδώ του… του μυστηρίου. Ξέρομε ότι ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο κατά δίκην του εικόνα, πορευόμενος προς την ομοίωσή του. Και ο άνθρωπος επλάστηκε από τον Θεό, και ο Θεός είχε τον άνθρωπο μέσα στον παράδεισο, προ της πτώσεως, και ο άνθρωπος είχε σαν μοναδικό έργο, και σαν μοναδική εργασία του, την αγάπη του Θεού. Όλη… όλος ο ψυχικός και σωματικός κόσμος του ανθρώπου, εκινείτο προς τον Θεόν. Δηλαδή ο άνθρωπος ήταν… ήτανε ας πούμε ολοκληρωτικά αφιερωμένος, αφοσιωμένος, εις την αγάπη του Θεού. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι ο άνθρωπος περιφρονούσε την κτήση ή την… τον άλλο άνθρωπο, την Εύα, αλλά σημαίνει ότι διά του Θεού κοινωνούσε με όλους τους υπολοίπους. Και άρα δηλαδή είχε μια σωστή σχέση, μία σωστή σχέση, ιερή σχέση, διά του Θεού και με τη κτίση και με τον άλλον άνθρωπο.
00:06:29
Αυτή διασπάστηκε με την πτώση, έγινε η διακοπή της σχέσης του ανθρώπου με τον Θεό, έγινε αλλαγή μέσα στην δομή του ανθρώπου, όλα αυτά τα χαρίσματα που του έδωσε ο Θεός εμεταστράφησαν και έγιναν πάθη και αμαρτίες, ο άνθρωπος απέκτησε μία ανταρσία στις σχέσεις του με τον Θεό, μία ανταρσία στις σχέσεις του με την χτίση και εν συνεχεία… και με τον… με τον άνθρωπο, με τον άλλον άνθρωπο.
00:06:57
Ξέρομε ακόμα ότι… όλα τα εμπαθή κινήματα, όλες οι εμπάθειες και όλα τα πάθη και οι αμαρτίες, εμπήκαν μετά την πτώση στον άνθρωπον, δεν υπήρχαν προ της πτώσεως. Ο άνθρωπος εκινείτο απαθώς, προς όλα. Μπορούσε να κοινωνήσει με αγάπη και με την χτίση και με τον άλλον άνθρωπο, αλλά χωρίς εμπάθεια, χωρίς αμαρτία. Διότι η καρδιά του, η ψυχή του, όλο του το είναι του, ήταν δοσμένο εις την αγάπη του Θεού, και δια του Θεού επορεύετο εις τον άλλον άνθρωπο.
00:07:37
Έγινε το γεγονός της πτώσεως, και μετά έχομε την πορεία του ανθρώπου μέσα σε αυτή την… την μεταπτωτική κατάσταση, η οποία χαρακτηρίζεται βέβαια πλέον από την εμπαθή κατάσταση, δηλαδή ο άνθρωπος προσκολλάται εμπαθώς είτε στη χτίση είτε στον άλλον άνθρωπο. Και κινείται προς αυτόν κατά τρόπον όχι ανιδιοτελή αλλά κατά τρόπο ιδιοτελή. Και δεν μπορούμε να πούμε ότι έχει την ανιδιοτελή αγάπη, αλλά κινείται με ιδιοτελή αγάπη κατά τρόπο δηλαδή που.. δεν… δεν είναι ο τρόπος της αγάπης που πηγάζει με την… από τη σχέση με τον Θεό, αλλά είναι μια αγάπη η οποία θεοποιεί είτε την χτίσην, είτε την ύλη, είτε την γνώση, είτε τον άνθρωπον, οτιδήποτε. Δηλαδή το σχετικό μέγεθος, το οποίο έχει απέναντί του ο άνθρωπος, το κάμνει απόλυτο, απολυτοποιεί οτιδήποτε, γι’ αυτό η φιλαργυρία είναι αμαρτία. Όχι γιατί φταίουν τα χρήματα, αλλά γιατί κολλάει η καρδιά του ανθρώπου πάνω στα χρήματα, και μετατίθεται το κέντρο αγάπης από τον Θεό εις τα χρήματα.
00:08:49
Και η ειδωλολατρία είναι το ίδιο, και ο εγωισμός είναι το ίδιο, λατρεύει το εγώ του, το ίδιο λοιπόν μπορεί να συμβεί αν ο άνθρωπος αγαπήσει περισσότερο από το… από το μετρό, από το πρέπω, τον άλλο άνθρωπο. Και θα τον αγαπήσει βέβαια εις τέλος, τέλεια, αλλά αυτή η τέλεια αγάπη προϋποθέτει ότι έχει περάσει προηγουμένως μέσα από την αγάπη του Θεού. Αυτό θα το δούμε πως το ερμηνεύει το… πως το ερμηνεύει το μυστήριο του γάμου.
00:09:22
Τώρα θα πει κανείς ότι, αυτό που διαιρούνται πολλοί άνθρωποι, μήπως αυτές οι σχέσεις, και οι συζυγικές σχέσεις, οι σαρκικές σχέσεις, οι σεξουαλικές σχέσεις όπως τις λένε σήμερα, δηλαδή είναι αμαρτία; Δεν υπήρχαν αυτά τα πράγματα προ της πτώσεως; Δεν έπλασε ο Θεός έτσι τον άνθρωπο;
00:09:42
Η αλήθεια παιδιά είναι ότι οι Πατέρες ομιλούν ξεκάθαρα ότι, ο άνθρωπος δεν επλάστηκε για… για αυτόν τον τρόπο. Δηλαδή δεν ήταν πλασμένος ευθύς εξαρχής για να επικοινωνεί με τον άλλον άνθρωπο κατ’ αυτόν τον τρόπο, και ούτε ο τρόπος αναπαραγωγής του ανθρώπου θα ήταν κατά τρόπον φιλήδονο και εμπαθή όπως έγινε μετά.
00:10:09
Βέβαια, αυτό είναι μια έτσι… να καταλάβετε λίγο περισσότερο ότι, εάν αυτός ήταν ένας… ο φυσικός τρόπος ας πούμε, ο ίδιος ο Χριστός ως ο φυσικός άνθρωπος, ο νέος άνθρωπος, έπρεπε να αναλάβει πάνω του και αυτή τη λειτουργία του ανθρώπου. Ο Χριστός βλέπετε ότι δεν εμπήκε μέσα στο χώρο του γάμου. Όχι γιατί βδελυσσόμαστε τον γάμο, όχι, αυτό είναι αίρεσης. Η Εκκλησία καταδίκασε κάθε άνθρωπον ο όποιος λέει ότι ο γάμος είναι βδέλυγμα, ή ότι ο γάμος είναι ξέρω ‘γω κάτι το μη ηθικό, ή ότι ο γάμος είναι αμαρτία. Αυτά όλα καταδικασμένα από τις συνόδους της Εκκλησίας μας. Απλώς για να δείξει ότι αυτός ο τρόπος πλέον δεν είναι ο… ο τρόπος, ο κατ’ εξοχήν πρώτος τρόπος όπως επλάστηκε από τον Θεό.
00:11:02
Βέβαια, έρχεται μετά η Εκκλησία, προσλαμβάνει τον άνθρωπο, δέχεται τον άνθρωπο όπως είναι, δέχεται την κίνηση αυτή του ανθρώπου, του ενός προς τον άλλο, και αγιάζει αυτή τη σχέση εντάσσοντάς την μέσα στη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό. Μόνο έτσι μπορεί να πει κανείς ότι ο γάμος ευρίσκει το σωστό του νόημα όταν ενταχθεί μέσα στην πορεία του ανθρώπου προς τον αιώνιο γάμο του με το… με τον Χριστό. Εάν ο γάμος γίνει κάτι το απόλυτο, και γίνει αυτοσκοπός ο γάμος, τότε δεν είναι όπως τον περιγράφει τουλάχιστον η Εκκλησία και τον θέλει ο Θεός. Ο γάμος δεν είναι αυτοσκοπός. Ο γάμος είναι ένα μέσο, το οποίο μας βοηθά να πορευθούμε στην αιώνια αγάπη και στον αιώνιο γάμο μας με τον Χριστό. Όπως το ίδιο πράμα είναι και ο μοναχισμός.
00:11:56
Και ο μοναχισμός δεν είναι μέσον, δεν είναι σκοπός, είναι μέσον. Μας βοηθά να πορευθούμε προς τον Χριστό. Και οτιδήποτε τελικά κάμνομε σ’ αυτό τον κόσμο, αυτά όλα είναι τα διάφορα μέσα τα οποία μας βοηθούν, και ο καθένας διαλέγει σύμφωνα με την ελευθερία του, και ο σκοπός του ανθρώπου είναι αυτή η αιώνια σχέση του, η αιώνια σχέση του αγάπης, σχέση ένωσης, αγαπητικής ένωσης, Θεού και ανθρώπου. Άρα τα πάντα εντάσσονται σ’ αυτή την πορεία. Σ’ αυτή την πορεία εντάσσεται και ο γάμος ως μυστήριον. Αυτός είναι ο πρώτος και κύριος σκοπός του γάμου.
00:12:36
[απευθύνεται στο κοινό]
00:13:12
Για να δείτε λοιπόν με πόση ωραιότητα η Εκκλησία βλέπει τον γάμο, θα σας διαβάσω από το Ευχολόγιο, από το βιβλίο που τελούμε τους γάμους, να δείτε και πως έγιναν οι γάμοι στην παλαιά εποχή. Που μπορεί να γελάσετε κιόλας. Αλλά είναι ωραία, πολύ ωραία.
00:13:32
Λέει, ακολουθία του αρραβώνος. Ο αρραβώνας δεν καταργήθηκε παιδιά έτσι; Ο αρραβώνας γίνεται στην Εκκλησία πάντοτε πριν το μυστήριο του γάμου. Απλώς καταργήθηκε εκείνο το οποίο γινόταν στα σπίτια, μια δέησης ας πούμε που… λεγόταν αρραβώνες, δηλαδή δεν ήταν αρραβώνες ουσιαστικά, δεν ήταν η ακολουθία του αρραβώνος, ήταν μια δέησης η οποία επισημοποιούσε τρόπο τινά την γνωριμία αυτών των δύο ανθρώπων. Και κατάντησε στην Κύπρο να αντικαθιστά τον γάμο και είναι μια χρυσή ευκαιρία για διάφορες οικονομικές… έτσι… προσόδους.
00:14:10
Λοιπόν, «Μετά την Θεία Λειτουργία» λέει… λέει τυπική διάταξη, λέει δηλαδή προηγουμένως τι γίνεται έτσι με κόκκινα γράμματα περιγράφει τι γίνεται… οδηγίες προς τον ιερέα, πως γίνεται δηλαδή ο αρραβώνας. «Μετὰ τὴν θείαν Λειτουργίαν, τοῦ Ἱερέως ἑστῶτος ἐν τῷ Ἱερατείῳ, παρίστανται οἱ μέλλοντες ζεύγνυσθαι πρὸ τῶν ἁγίων Θυρῶν». Αφού τελειώσει η Θεία Λειτουργία, δε γίνεται η Θεία Λειτουργία, ο ιερέας στέκει στην Ωραία Πύλη, στο ιερατείο, στο Ιερό Βήμα, και έρχονται αυτοί οι οποίοι πρόκειται να αρραβωνιαστούν προ των αγίων Θυρών, προ της Ωραίας Πύλης.
00:14:48
«ὁ μὲν ἀνὴρ ἐκ δεξιῶν, ἡ δὲ γυνὴ ἐξ εὐωνύμων». Ο άντρας από τα δεξιά και η γυναίκα από τα αριστερά. Και «Ἀπόκεινται δὲ ἐν τῷ δεξιῷ μέρει τῆς ἁγίας Τραπέζης δακτύλιοι αὐτῶν δύω». Βάζουν δυο δαχτυλίδια στην Αγία Τράπεζα ένα δεξιά και ένα αριστερά, του άνδρα και της γυναικός.
00:15:06
Αφού ο ιερέας έρθει «ἐν τῷ νάρθηκι», πηγαίνει ο ιερέας στον νάρθηκα, «σφραγίζει τὰς κεφαλὰς τῶν νεονύμφων ἐκ γ’», ευλογεί τις κεφαλές των ανθρώπων αυτών που θα παντρευτούν, θα αρραβωνιαστούν, τρεις φορές, «καὶ δίδωσιν αὐτοῖς κηροὺς ἁπτομένους», τους δίδει κεριά αναμμένα, «καὶ εἰσάξας αὐτοὺς ἔνδον τοῦ ναοῦ, θυμιᾷ σταυροειδῶς», τους βάζει μέσα στο ναό με τα κεριά τα αναμμένα, και με θυμίαμα τους θυμιάζει και ρωτά αυτούς ο ιερεύς, «πρὸς ὁμολογίαν, ἐὰν θέλῃ ἡ νύμφη τὸν νυμφίον· ὁμοίως καὶ ὁ νυμφίος τὴν νύμφην». Τους ρωτά δηλαδή δημόσια ο ιερέας εάν πράγματι θέλει η νύφη τον… τον νυμφίο και ο νυμφίος την νύφη, ο γαμπρός την νύφη δηλαδή.
00:15:51
Αυτό ήταν απαραίτητο τότε διότι… τότε δεν ερωτούσαν οι γονείς ας πούμε αν θέλεις τον νυμφίο, ή αν θέλεις την νύμφη.
[ακροατήριο γελά]
00:16:03
Συνήθως ας πούμε τα πράγματα ήταν κατευθυνόμενα από τους γονείς και παρά ταύτα όμως η Εκκλησία διατήρησε την ελευθερία του ανθρώπου. Ανεξάρτητα εάν ήρθαν εκεί έτοιμοι να παντρευτούν, ο ιερέας λέει το το… το βιβλίο, το Ευχολόγιο, ερωτά, θέλεις; Μάλιστα κάπου σ’ ένα άλλο βιβλίο που είναι πιο αναλυτικά λέει, θέλεις κύριε τάδε την κυρία τάδε ας πούμε για νύφη σου; Και απαντά ναι. Θέλεις κυρία τάδε τον κύριο τάδε για γαμπρού σου, για άντρα σου; Και απαντά. Δηλαδή ακόμα και το είδος της ερωτήσεως το απευθύνει ο ιερέας. Έτσι διαφυλάττει ακριβώς την ελευθερία του ανθρώπου. Και εδώ να πούμε παιδιά ότι,
00:16:44
στο θέμα του γάμου, να ξέρετε ότι υπάρχει απόλυτη ελευθερία σε σας. Βέβαια, σαν παιδιά που είσαστε ας πούμε καλά και υπάκουα, καλό είναι να ακούτε και τους γονείς σας τι λένε ας πούμε… τις συμβουλές τους. Δηλαδή… γονείς είναι οπωσδήποτε, έχουν μια πείρα, σας αγαπούν ας πούμε προκαταβολικά και με αγνά ελατήρια, και καλόν είναι εφόσον πάτε να κάμετε κάτι τόσο σοβαρό στη ζωή σας, να ρωτάτε και τους γονείς σας, να λαβαίνετε την γνώμη… τη γνώμη τους. Και να ερευνάτε τη γνώμη τους έστω και αν δε σας αρέσει εσάς.
00:17:25
Πολλές φορές μπορεί οι γονείς να έχουν δίκιο, να βλέπουν κάτι περισσότερο, να ξέρουν κάτι περισσότερο, και δεν πρέπει κανείς να απορρίπτει την γνώμη των γονιών του έτσι δηλαδή χωρίς να το σκεφτεί καθόλου. Όχι, να την ακούει, να την βασανίζει, να την σκέφτεται, να προσπαθεί τέλος πάντων την ερευνήσει.
00:17:45
Όπως και άλλων ανθρώπων. Άλλων ανθρώπων, σοβαρών, που τέλος πάντων έχει μια εμπιστοσύνη. Καλό είναι να ρωτάει κανείς. Είναι τόσο μεγάλο έργο το έργο του γάμου που δεν είναι ας πούμε εύκολο και πρόχειρο να γίνεται με την πρώτη σκέψη.
00:18:02
Παρά ταύτα όμως… όσον καλές και να ‘ναι οι γνώμες άλλων, ακόμα και του πνευματικού μας και οποιοδήποτε, να ξέρετε παιδιά ότι εσείς έχετε απόλυτη ελευθερία να διαλέξετε αυτόν τον οποίο θα παντρευτείτε ή αυτή που θα παντρευτείτε. Και δεν μπορεί κανείς, απολύτως κανείς, να σας επιβάλει να προχωρήσετε ή να μην προχωρήσετε σε ένα γάμο έστω και αν αυτός λέγεται γονιός ή έστω και αν λέγεται πνευματικός ή οτιδήποτε. Δεν έχει… δεν έχει δικαίωμα κανένας απολύτως δεν έχει δικαίωμα να σας εμποδίσει από την πορεία σας προς τον γάμο.
00:18:41
Γι’ αυτόν τον λόγω εδώ η Εκκλησία το γράφει ακόμα και σήμερα παρόλο που καταργήθηκε αυτή η ερώτησης. Που να ρωτήσεις σήμερα τέτοιο πράμα, θα σε βγάλουν και τρελό. Διότι… έχουν όλα τελειώσει εδώ και χρόνια. Αλλά εν τούτοις δείχνει ακριβώς την ελευθερία του ανθρώπου. Και σε αυτό το σημείο θέλω να σας τονίσω ότι πρέπει να λαμβάνετε εσείς την ευθύνη των πράξεών σας. Ο γάμος, ιδιαίτερα ο γάμος, και το πρόσωπο που θα παντρευτείτε, είναι κάτι το οποίο εσείς θα διαλέξετε και κανένας άλλος, εσείς απολύτως. Θα λάβετε υπόψιν τις γνώμες των άλλων, τις συμβουλές τους, θα τις σκεφτείτε, θα τις μελετήσετε, αλλά εσείς θα προχωρήσετε.
00:19:29
Δεν είναι καλό παιδιά, δεν είναι καθόλου καλό, πώς να πούμε… πράγμα που συμβαίνει μερικές φορές, μερικοί άνθρωποι να έχουν… να είναι τόσο ευάλωτοι ας πούμε στις γνώμες των άλλων, που ενώ μια μέρα λένε σε μια κοπέλα ότι την αγαπούν και την λατρεύουν και δεν μπορούν χωρίς της, και δίχα της, την άλλη μέρα επειδή του είπε η μάνα του ας πούμε ή του ‘πε η θειά του ή του ‘πε ξέρω ‘γω μια ξαδέρφη του κάτι, να αφήνει την κοπέλα και να φεύγει γιατί του είπαν ένα λόγο.
00:19:56
Αυτά τα πράματα είναι απαράδεκτα. Δηλαδή δεν… δεν δεικνύουν άνθρωπο ας πούμε που έχει μια σοβαρότητα. Ή τουλάχιστον, τουλάχιστον παιδιά, μη λέτε λόγια μεγάλα στον άλλον άνθρωπο πριν να είστε σίγουροι τι κάμνετε. Δεν μπορείς να πας να πεις του άλλου εγώ σ’ αγαπώ και ‘γω ξέρω ‘γω θέλω να προχωρήσομε και να κάνομε οικογένεια και να μετράτε που θα μείνετε και πόσα παιδιά θα κάμετε και πόσα οικόπεδα θα αγοράσετε και την άλλη ημέρα ας πούμε να μένει ο άλλος άνθρωπος στα κρύα του λουτρού. Αυτό το πράμα είναι αναισθησία και απανθρωπιά. Δηλαδή [ασαφής φράση], δεν… δεν είναι σωστό να παίζει κανείς με τον άλλον άνθρωπο. Καλύτερα είναι να μην πείτε τίποτα, να κρατήσετε μέσα σας τα συναισθήματά σας, να βεβαιωθείτε, να είστε σίγουροι γι’ αυτό το οποίο θα πείτε, να το βασανίσετε, να το κρατήσετε, και μετά να το πείτε. Όχι εύκολα και πρόχειρα να ανοίγομε το στόμα μας και να λέμε κουβέντες μεγάλες, γιατί πληγώνομε τον άλλον άνθρωπο. Και… ο άλλος άνθρωπος, πώς να πούμε, ο συναισθηματικός κόσμος του άλλου ανθρώπου, δεν είναι κάτι το οποίο μπορούμε να… εμείς να μπαινοβγαίνομε και να τον κάνομε τον άλλο ας πούμε κιμά, δε γίνεται.
00:21:07
Είναι… είναι πολύ σοβαρό πράγμα αυτό. Εάν κάποιος νομίζει ότι ας πούμε δεν έχει την δύναμη, θέλει να ρωτά τη μάμα του τι… ποια θα πάρει, ας ρωτά τη μάμα του πριν της το πει της κοπέλας.
[ακροατήριο γελά]
Να μην ας πούμε της το πει πρώτα και μετά πάει στη μάμα του ας πούμε. Δεν γίνεται τούτο πράμα.
[ακροατήριο γελά]
00:21:28
Παιδιά γελάτε, εύχομαι να μην το πάθετε, εύχομαι να μην το πάθετε αλλά δυστυχώς βλέπει κανείς κάτι πράγματα τα οποία τραβάς τα μαλλιά σου. Και αυτό συμβαίνει και σε άντρες, περισσότερο σε άντρες. Δεν ξέρω γιατί συμβαίνει αυτό το πράγμα στα αγόρια. Ίσως οι γυναίκες επειδή είναι συναισθηματικές, όταν τις πιάνει το συναίσθημα δεν ακούν τίποτα.
[ακροατήριο γελά]
Αλλά… τα αγόρια έχουν μια παράξενη ιδιορρυθμία ας πούμε.
00:21:56
Δηλαδή μπορεί να του πει κάτι η μάνα του και να αλλάξει 180 μοίρες στροφή. Και είναι πραγματικά εξοργιστικό τούτο πράμα. Μέχρι χθες να λες της κοπέλας ότι την θέλεις, την αγαπάς, και την άλλη ώρας ας πούμε όλα αυτά πάνε περίπατο;
00:22:10
Δεν είναι σωστά πράγματα παιδιά. Για να μην πάμε σε άλλα χειρότερα ας πούμε τα οποία αρχίζουν εκείνες οι εξονυχιστικές έρευνες. Και πες μου την έκανες, και πότε το έκαμες και πόσες φορές το έκαμες, με ποιον το έκαμες, και αν τα έκαμες, και δεν τα έκαμες, και… και ένα πράμα εξευτελιστικό ας πούμε του άλλου ανθρώπου. Αυτά τα πράματα δεν υποδηλούν άνθρωπο που αγαπά, αλλά υποδηλούν άνθρωπο άρρωστο. Ψυχικά άρρωστον άνθρωπο ο όποιος θέλει ψυχίατρο.
00:22:37
Αυτός ο οποίος ρωτάει αυτά τα πράγματα συνεχώς, αυτός ο άνθρωπος πρέπει να πάει να κοιτάξει να βρει κάποιον άνθρωπο που ξέρει ή είναι ψυχίατρος ή ξέρει λίγα ψυχιατρικά πράγμα, και να πει, μα γιατί ρωτώ τούτα πράγματα συνέχεια, τι με έπιασε;
00:22:52
Δεν είναι σωστά πράματα. Όταν αγαπάς έναν άλλον άνθρωπο, τότε του συμπεριφέρεσαι με αγάπη, και η αγάπη καλύπτει τα πάντα. Δεν… η αγάπη δεν ανέχεται αυτά τα πράγματα. Δεν ανέχεται να ξεφτιλίζεις τον άλλο άνθρωπο, να τον ανακρίνει ας πούμε τον άλλο άνθρωπο.
00:23:10
Δεν δέχεται, δεν… «οὐ λογίζεται τὸ κακόν». Δεν μπορεί να δεχτεί το κακό ας πούμε για τον άλλον. Έτι δε περισσότερο, που αυτά τα οποία ρώτα τον άλλο – συνήθως ρωτούν της κοπέλες – αυτός τα έχει κάμει κατά κόρον, εκατοντάδες φορές, ή δεκάδες φορές. Αλλά θεωρείτο… θεωρεί ότι ας πούμε επειδή είναι άντρας δικαιούται, και ο άλλος επειδή είναι κοπέλα δεν δικαιούται.
00:23:34
Αυτά είναι εκ προοιμίου. Έτσι εκ προοιμίου τα λέμε διότι… παιδιά όσο και αν φαίνονται έτσι.. σαν αστεία ας πούμε, εγώ τα λέω διότι δυστυχώς τα ακούω, και τα βλέπω κάθε μέρα μπροστά μου, να διαλύονται ας πούμε οικογένειες, να διαλύονται οικογένειες, και να διαλύονται θεσμοί μακροχρόνιοι, φλογεροί θεσμοί ας πούμε. Ξέρω ‘γω που είχε… αγάπη στο έπακρο διότι ας πούμε ξαφνικά ανεκάλυψε ο κύριος νυμφίος ότι η νύμφη κάποια στιγμή είχε ας πούμε μιαν άλλη σχέση ή έστω και τον απάτησε.
00:24:11
Και πάει η αγάπη, διαλύεται. Ε λέει κανείς, καλά, έτσι είναι η αγάπη; Δηλαδή τέτοιο πράμα φτηνό είναι η αγάπη που σβήνει με το πρώτο φύσημα;
00:24:21
Και που είσαι δηλαδή. Αν αγαπάς τον άλλον άνθρωπο, πότε τον αγαπάς τον άλλον; Όταν είναι στα καλά του, ή όταν έχει ανάγκη; Εάν είσαι… εάν είσαι πραγματικά… άντρας σωστός και μπορεί να πούμε είσαι καραβοκύρης, θα φανείς στην φορτούνα. Εδώ σε θέλω. Πότε θα φανείς τι είσαι; Όταν όλα κυλούν μέσα στην ειρήνη και ασφάλεια και ομόνοια και όλα είναι καλά και άγια; Τότε όλοι είναι καλοί.
00:24:48
Όταν έλθει η δυσκολία σε θέλω να αποδείξεις τι άνθρωπος είσαι. Κι αν πράγματι βαστάζεις τον άλλον άνθρωπο, και αν πράγματι η αγάπη σου είναι αγάπη και δεν είναι ιδιοτέλεια. Διότι από τη στιγμή εσύ κάνεις ότι πληγώθηκες και αρνείσαι ας πούμε τον άλλο άνθρωπο, σημαίνει δεν τον αγάπησες σωστά αλλά τον αγαπούσες εφόσον εκπληρούσε τις δικές σου προϋποθέσεις. Αυτό είναι ιδιοτέλεια, δεν είναι ανιδιοτελής αγάπη.
00:25:17
Εγώ μπορώ να πω ότι ο ανιδιοτελώς αγαπών τον άλλον άνθρωπο, όταν ανακαλύψει ότι ο άλλος άνθρωπος έχει ένα τραύμα, υπέστη ένα τραύμα, μια πτώση, ή ξέρω ‘γω οτιδήποτε, μιαν αμαρτία ας πούμε. Τον αγαπά ακόμα περισσότερο. Και τον περιθάλπει ακόμα περισσότερο. Και τον… τον… πως να πούμε, τον αγκαλιάζει ακόμα περισσότερο. Ακριβώς γιατί έχει ανάγκη. Και εκείνη την ώρα της ανάγκης είναι που θα δείξεις την αγάπη σου, όχι όταν όλα είναι καλά.
00:25:45
Άρα λοιπόν παιδιά εκ προοιμίου πρέπει να ξέρομε ότι, αυτό το… το να προχωρήσομε ας πούμε σε μια σχέση με έναν άλλον άνθρωπο, και εννοώ τη σχέση πάντα του γάμου, τη σχέση του πως… τους δεσμούς όπως τα λέτε, τα άλυτα δεσμά. Λοιπόν, τους δεσμούς αυτούς οι οποίοι αναπτύσσοντας ας πούμε, αυτά τα δεσμά, οι δεσμοί, πρέπει να… να γίνονται με πολλή πολλή προσοχή.
00:26:13
Είσαστε μεγάλα παιδιά, δεν είσαστε έφηβοι του γυμνασίου, του λυκείου ας πούμε που κάνουνε εκείνα τα παιδικά πράγματα, αλλά σε μια ηλικία τέτοια που να είσαστε πολύ σοβαροί, πάρα πολύ σοβαροί, και πριν να ανοίξετε το στόμα σας να πείτε του άλλου τη λέξη «σ’ αγαπώ», να το σκεφτείτε πολλές φορές, πάρα πολλές φορές, διότι ο άλλος άνθρωπος δεν έχει καμία διάθεση να γίνεται παιχνίδι του οποιουδήποτε, ούτε ο κόσμος, ο ψυχικός κόσμος του καθενός είναι τόσον εύκολο που μπορούμε μέσα να το διαλύομε.
00:26:44
Γι’ αυτό, με προσοχή, αισθανόμενοι ότι έχομε μία ευθύνη, και από τη στιγμή που αναλαμβάνομε αυτή την ευθύνη, σημαίνει ότι αναλαμβάνομε μία ευθύνη και αναλαμβάνομε τον άλλον άνθρωπο. Και αυτό σημαίνει ότι… η αγάπη σημαίνει ότι εγώ αποθνήσκω υπέρ του άλλου, όχι ο άλλος να πεθάνει για μένα. Όπως ρωτούν ας πούμε, με αγαπάς; Με αγαπάς μέχρι θανάτου; Ούτε ανθρωποφάγος να ήσουν δηλαδή.
[ακροατήριο γελά]
Να ρωτάς τον άλλο αν σ’ αγαπά μέχρι θανάτου. Ε δε πως να σου το αποδείξω; Θα σου πει, σκότωσε με λοιπόν, φάε με, να αποδείξεις ότι ας πούμε… να σ’ αποδείξω ότι σ’ αγαπώ άχρι θανάτου. Τι είναι τούτα πράματα ας πούμε;
00:27:27
Δεν είναι έτσι η κίνησης σωστή παιδιά. Εμείς αποθνήσκομε υπέρ των άλλων. Ο Χριστός απέθανεν υπέρ ημών. Δεν εζήτησε εμείς να πεθάνομε υπέρ αυτού. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα της δική μας αγάπης απέναντι στο Χριστό. Η κίνησης είναι ότι εγώ αποθνήσκω υπέρ του άλλου ανθρώπου. Και σημαίνει αυτό το πράγμα μέσα στην ζωή ότι δέχομαι τον άλλο, βαστάζω τον άλλο, και ούτε καν σκέφτομαι ότι ξέρεις εγώ σε βαστάζω.
00:27:54
Ούτε καν σκεφτόμαστε κατά αυτόν τον τρόπο, ή ο άλλος άνθρωπος ή η γυναίκα μου ας πούμε είναι ο σταυρός μου, είναι η δοκιμασία μου, και τι να κάνω, να την υπομένομε αφού είναι ο σταυρός μας. Ούτε μπορείς να βλέπεις τη σύζυγό σου σαν τον Νέρωνα, όπως ας πούμε έβλεπαν οι μάρτυρες τον Νέρωνα που σκότωνε για να πάνε στον παράδεισο.
00:28:12
Λοιπόν, υπό αυτές τις προϋποθέσεις, και αφού όλα γίνουν πλήρως και καλά και με την ελευθέραν συγκατάθεση – και εδώ να σας πω παιδιά, ούτε τους πνευματικούς να ρωτάτε τέτοιες υποθέσεις. Δεν έχει καμιά δουλειά ο πνευματικός να σας λέει ποιον θα παντρευτείτε ή αν θα παντρευτείτε. Να παντρεύεστε όποιον θέλετε.
[ακροατήριο γελά]
Και να παντρεύεστε όποια θέλετε, και ο πνευματικός θα σας πει να έχετε την ευχή μου. Είναι καλή; Σ’ άρεσε παιδί μου; Ναι. Και εσένα σ’ αρέσει; Λοιπόν να προχωρήσετε. Μην… είναι άρρωστα πράγματα αυτά τα πράματα. Και αν ακούσετε πνευματικό που να λέει ότι, μην τον πάρεις δεν έχεις ευλογία να παντρευτείς αυτόν τον άνθρωπο, αυτός ο πνευματικός είναι εξίσου άρρωστος όπως όλους τους άλλους. Θέλει κι αυτός πνευματικό. Δηλαδή δεν είναι… δεν είναι σωστά πράματα αυτά, είναι άρρωστα.
00:29:00
Δεν έχει κανένα δικαίωμα κανένας απολύτως να επέμβει σ’ αυτή την ελεύθερη προτίμηση του ανθρώπου που σέβεται η ίδια η Εκκλησία. Εντάξει, μια γνώμη να πούμε τέλος πάντων… ας πούμε μια γνώμη. Ο κάθε ένας έχει δικαίωμα, αν του δώσει το δικαίωμα ο άλλος, να πει τη γνώμη του. Αλλά τι θα πει, ποια γνώμη θα πεις, αφού αυτά τα πράγματα είναι υποκειμενικά συνήθως. Τι θα πεις εσύ ας πούμε; Θα πεις του άλλου, ξέρεις… μπορεί αυτή να θέλει να παντρευτεί ας πούμε.
00:29:31
Όταν… όταν αγαπά πραγματικά κάποιον άλλον άνθρωπο, εκείνος ο άνθρωπος που αγαπά είναι ο πιο όμορφος και ο πιο ωραίος άνθρωπος του κόσμου. Εσένα μπορεί να σου προκαλεί αηδία, να μη σ’ αρέσει, αλλά εκείνος τον αγαπά, του αρέσει, τι είναι… πως να πούμε… τι δουλειά έχομε εμείς σ’ αυτή τη σχέση; Εδώ ο ίδιος ο Θεός είπε ακόμα από την Γένεση, από το πρώτο βιβλίο, ότι ένεκεν τούτου, ένεκεν τούτης της σχέσεως, «καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα καὶ προσκολληθήσεται πρὸς τὴν γυναῖκα αὐτοῦ». Θα εγκαταλείψει ο άνθρωπος τον πατέρα μου και τη μάνα του. Μας απαλλάσσει ο Θεός δηλαδή από την… από την υποχρέωση στους γονείς μας, και μας εντάσει στη σχέση μας με τον άλλον άνθρωπο, με τον σύζυγο μας ή την σύζυγο μας.
00:30:14
Άρα λοιπόν δεν έχει άλλος, δεν χωράει άλλος άνθρωπος ανάμεσα σ’ αυτών των δύο ανθρώπων. Είναι ένας, η σάρκα μία, είναι ένας άνθρωπος πλέον, δεν είναι δύο άνθρωποι, είναι ένας άνθρωπος. Έτσι πρέπει να είναι ο γάμος.
00:30:30
Αρχίζει λοιπόν η ακολουθία του αρραβώνος.
00:30:34
Αρχίζει πάντοτε με την ευλογία του Θεού για να μην έτσι καθιστούμε μια… θα ήταν καλά να είχαμε… ίσως να φροντίσω να σας βρω έτσι να… να είχατε την ακολουθία να την βλέπατε, αφού αρχίζουν οι δεήσεις του διακόνου, για την ειρήνη του κόσμου, για την ειρήνη της Εκκλησίας, για την… για τον… για τον οίκο στον οποίον τελείτε το μυστήριο, για τον επίσκοπο και τους πρεσβυτέρους και τους ιερείς, μετά αρχίσουν οι δεήσεις για αυτούς που θα… που αρραβωνιάζονται.
«Ὑπὲρ τοῦ δούλου τοῦ Θεοῦ (τάδε), καὶ τῆς δούλης τοῦ Θεοῦ (τάδε) τῶν νῦν µνηστευοµένων ἀλλήλοις, καὶ τῆς σωτηρίας αὐτῶν».
00:31:12
Βλέπετε, αυτοί οι άνθρωποι, μνηστεύονται ο ένας με τον άλλον, και μνηστεύονται όχι για να μνηστεύονται, όχι για να… δεν είναι αυτός ο σκοπός αυτό, αλλά μνηστεύετε ο ένας τον άλλον για την σωτηρία τους. Αυτό σημαίνει και αυτό που είπε ο Θεός όταν έπλασε την Εύα. Θυμάστε τι είπε ο Θεός; Τι είπε όταν έπλασε την Εύα;
Ακροατήριο: [μη ακουστό]
Μ. Αθανάσιος: Τι είπε;
Ακροατήριο: Μετάνοιωσε.
Μ. Αθανάσιος: Όχι βρε παιδάκι μου [ασαφής]
[ακροατήριο γελά]
00:31:43
Λοιπόν, λέει η Γραφή ότι… έπλασε την Εύα ως βοηθόν, ως βοηθόν του Αδάμ. Βέβαια όταν λέει η Γραφή βοηθόν παιδιά έτσι, δεν του έπλασε μια οικιακή βοηθό.
[ακροατήριο γελά]
Ούτε καμιά Φιλιππινέζα ας πούμε του έστειλε, αλλά ούτε για του πλένει τα πιάτα [και] να σιδερώνει τα παντελόνια του, αλλά ο βοηθός είναι βοηθός για την σωτηρία του. Δηλαδή διαμέσου αυτού του ανθρώπου, δια της κοινωνίας με τον άλλον άνθρωπο, να πορευθεί στην κοινωνία του με τον Θεό. Αυτός είναι ο βοηθός δηλαδή. Αυτός είναι ο σκοπός της υπάρξεως αυτών των δύο ανθρώπων.
00:32:25
Και η ύπαρξης μας και η σχέση μας και ο γάμος μας και όλα, γίνονται για τη σωτηρία μας. Δηλαδή, για την πορεία μας αυτή, την σωστική πορεία, που εντάσσεται και ο γάμος μας μέσα στην αιώνια σχέση με τον Θεό. Που καλούμαστε κάποια στιγμή να υπερβούμε όλα τα γήινα και κάποια στιγμή για το γάμο ακόμα. Και τα του γάμου. Δηλαδή καλούμεθα να τα υπερβούμε όλα αυτά τα πράγματα, χωρίς να τα περιφρονήσομε ή να τα καταργήσομε, αλλά να τα ιεραρχήσομε σωστά στη θέση η οποία τους ταιριάζει ώστε να λειτουργήσουν σε μια αρμονία μέσα στο ψυχικό μας κόσμο.
00:33:03
«Ὑπὲρ τοῦ παρασχεθῆναι αὐτοῖς τέκνα εἰς διαδοχὴν γένους, καὶ πάντα τὰ πρὸς σωτηρίαν αἰτήµατα».
Αμέσως μετά αρχίζουν τα αιτήματα τα οποία είναι ας πούμε ανθρώπινα. Να τους δώσει ο Θεός παιδιά, για την διαδοχή του γένους των ανθρώπων. Να μην εκλείψει το γένος μας, να υπάρξει. Όπως λένε πολλοί, μα ο Θεός είπε να αυξάνεστε και πληθύνεστε. Λες και παντρεύονται ας πούμε για να αυξηθούν και να πληθυνθούν. Λες και δεν υπάρχει άλλο λόγος. Αλλά βλέπετε ότι κι αυτός ο λόγος της τεκνογονίας εντάσσεται μέσα στην πορεία του ανθρώπου και την σωτηρίαν του. Κάμνει παιδιά ο άνθρωπος για την διαδοχή του γένους των ανθρώπων, αλλά και για την σωτηρίαν του ακόμα, «καὶ πάντα τὰ πρὸς σωτηρίαν αἰτήµατα», όλα αυτά τα πράματα εντάσσονται στην πορεία του ανθρώπου προς τον Θεόν.
00:33:56
Μετά, λέει «Ὑπὲρ τοῦ καταπεµφθῆναι αὐτοῖς ἀγάπην τελείαν, εἰρηνικήν, καὶ βοήθειαν».
Παρακαλούμε τον Θεό να καταπέμψει σ’ αυτούς τους ανθρώπους αγάπη τελεία. Τι σημαίνει τέλεια αγάπη; Δηλαδή να αγαπούμε ο ένας τον άλλο τέλεια;
00:34:16
Αυτή… αυτό το αγάπη τελεία, αν το δει κανείς έτσι… πρόχειρα, μπορεί να πει κανείς καλά, δεν πρέπει να αγαπούμε τέλεια τον Θεό; Η τελεία αγάπη δεν είναι αγάπη προς τον Θεό; Πως δηλαδή η Εκκλησία εδώ προσέχετε να δώσει ο Θεός σ’ αυτούς τους ανθρώπους τελεία αγάπη; Αλλά αυτός ο λόγος και αυτός ο όρος, μας θυμίζει έναν άλλο λόγο του Χριστού που είπε ότι, τέτοια αγάπη τελεία κανένας δεν έχει, παρά μόνο αυτός ο οποίος θυσιάζει την ψυχή του για τον φίλο του, για τον αδερφό του, για τον σύζυγό του. Η τελεία αγάπη αυτή παιδιά είναι η σωστή αγάπη η οποία, όπως είπαμε στην αρχή, αφού κινηθεί προς τον Θεό, γι’ αυτόν τον λόγο είναι απαραίτητη η εγκράτεια και η παρθενία και η σωφροσύνη προ του γάμου.
00:35:10
Ώστε ο άνθρωπος ευρισκόμενος μέσα στο… στον αγωνιστικό χώρο της εγκρατείας, να κατορθώσει τουλάχιστον όσο μπορεί να αγαπήσει τον Θεό σωστά, και μετά θα μπορέσει να αγαπήσει και τον άλλο άνθρωπο σωστά. Και σ’ αυτό βοηθά ας πούμε αυτή η… η περίοδος της αγωνιστικότητας της εγκρατείας του, της σωφροσύνης, της παρθενίας. Και εν συνεχεία, αφού αγαπήσει τον Θεό σωστά, αποκτήσει αυτήν την εμπειρία της αγάπης του Θεού, τότε μπορεί μετά ο άνθρωπος αυτός να αγαπήσει κι άλλα… τα άλλα σωστά. Η τελεία αγάπη λοιπόν είναι αυτή η αγάπη η οποία, κατέρχεται στον άλλον άνθρωπο διά του Θεού, δεν ξεχνά τον Θεό δηλαδή. Αυτός που πάει να παντρευτεί, και αγαπήσει μια κοπέλα, δεν ξεχνά τον Θεό. Δεν ξεχνά ας πούμε όλα τα αλλά. Όχι, δεν καταργεί την σχέση του με τον Θεό. Διατηρεί την σχέση του, μάλλον την αυξάνει. Δηλαδή χρησιμοποιεί ακόμα και την παρουσία του άλλου ανθρώπου του ετέρου φίλου εις την ζωή του, όσον και αν τον γοητεύει όσον και αν τον ας πούμε τον ελκεί, ως μιαν… μιαν αιτίαν ευχαριστίας και δοξολογίας προς το Θεό.
00:36:20
Βλέπετε ένα απλό παράδειγμα παιδιά. Πάμε να φάμε έτσι; Πάμε να φάμε και… τέλος πάντων ένας άνθρωπος της Εκκλησίας όταν πάει να φάει όσο ωραίο είναι εκείνο το φαΐ ή όσο άνοστο είναι εκείνο το φαΐ, θα κάνει την προσευχή του. Δηλαδή χρησιμοποιεί το φαγητό για να προσευχηθεί, ως αιτία προσευχής. Τρώει καλά καλά. Αφού φάει ας πούμε, δεν λέει απλώς καλή χώνεψη και καλήν αύριο, σηκώνεται πάνω και τι λέει, η ευχή; «Εὐχαριστοῦμέν σοι, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὅτι ἐνέπλησας ἡμᾶς τῶν ἐπιγείων σου ἀγαθῶν». Πολύ ωραία. Σε ευχαριστούμε Χριστέ μας, που μας εγέμισες με τα αγαθά σου. Φάγαμε χορτάσαμε και σούβλες και σουβλάκια και απ’ όλα ας πούμε… είμαστε ευχαριστημένοι. Εάν η ευχή σταματούσε μέχρι εδώ, θα ήταν μια Μωαμεθανική ευχή, Μουσουλμανική. Φάγαμε χορτάσαμε δόξα συ ο Θεός.
[ακροατήριο γελά]
Αλλά δεν σταματά εδώ.
00:37:19
Λαμβάνοντας ως αφορμή την ευχαριστία, την… την πλησμονή των επιγείων αγαθών, τι λέει η ευχή μετά; «μὴ στερήσῃς ἡμᾶς καὶ τῆς ἐπουρανίου σου βασιλείας». Αφού ενεπλήσθημεν των επιγείων αγαθών, αμέσως φεύγομε από κει, δεν κολλούμε εκεί. Είναι σαν ένα ελατήριο που πατάς πάνω και τινάζεσαι ψηλά. Χρησιμοποιώ την ευχαριστία, ότι ωραία έφαγα ένα ωραίο φαγητό σήμερα, ευχαριστώ Χριστέ μου για το ωραίο φαγητό που έφαγα, αλλά δε μένω εκεί, προχωρώ πέρα τούτου,
«μὴ στερήσῃς ἡμᾶς καὶ τῆς ἐπουρανίου σου βασιλείας· ἀλλ᾿ ὡς ἐν μέσῳ τῶν Μαθητῶν σου παρεγένου Σωτήρ, τὴν εἰρήνην διδοὺς αὐτοῖς, ἐλθὲ καὶ μεθ᾿ ἡμῶν, καὶ σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν».
Καταλάβατε;
Ακροατήριο: Ναι.
Μ. Αθανάσιος: Δηλαδή, μη μας στερήσεις της επουρανίου σου βασιλείας αλλά όπως ήσουν μέσα στο μέσω των μαθητών σου και τους έδινες την ειρήνη, έτσι έλα και μείνε μαζί μας και δώσε μας την ειρήνη και τη σωτηρία μας.
00:38:18
Βλέπετε; Χρησιμοποιούμε την υλική απόλαυση του φαγητού για δοξολογία του Θεού. Χρησιμοποιούμε τον γάμο, την παρουσία του ετέρου φύλου, του άλλου ανθρώπου δίπλα μας, όχι προς κατανάλωση και προς φιληδονία, αλλά προς δοξολογία Θεού. Ευχαριστούμε συ Χριστέ μας ότι μας έδωσες έναν καλό άνθρωπο δίπλα μας, για να αγωνιστούμε μαζί. Και έτσι λαμβάνει και ο άλλος άνθρωπος πλέον μιαν ιερότητα δίπλα μας. Δεν τον βλέπομε με διαθέσεις ας πούμε καταναλωτικές. Δεν τον βλέπομε με διαθέσεις σαρκικές, ή κατακτητικές, ή οτιδήποτε.
00:39:00
Γιατί μετά ο άλλος παύει να είναι άνθρωπος, αλλά τον βλέπομε να είναι δίπλα μας, να πορεύεται μαζί μας, να συμπορεύεται, ως σύζυγος κάτω από τον ίδιο ζυγό αυτό, τον δρόμο ο όποιος πορεύεται προς το Θεό. Έτσι λοιπόν μπορούμε να ευχαριστήσομε το Θεό γιατί έχομε δίπλα μας έναν άνθρωπο τον οποίον τέλος πάντων η πρόνοια του Θεού οικονόμησε να γνωρίσομε, να αγαπήσομε, να ταιριάξομε, και εντάσσομε αυτήν την αγάπη στη σχέση μας με τον Θεό.
00:39:32
Είναι πολύ τραγικό παιδιά να βλέπει κανείς ανθρώπους, που τέλος πάντων πριν παντρευτούν, έχουν ένα είδος ας πούμε… ξέρω ‘γω έχουν μια άλφα πνευματικότητα ας την πούμε έτσι, και μόλις μπουν στο γάμο ξεχνούν, ξεχνιούνται, λες και ο γάμος τους διέλυσε. Βρε παιδάκι μου αντί να γίνει αιτία ο γάμος να σε… να σου δώσει ακόμα μια κίνηση περισσότερη προς τον Θεό, έγινε αιτία να ξεχαστείς. Σαν εκείνος ο οποίος ας πούμε πριν να φάει ευχαριστούσε τον Θεό και μόλις είδε το φαΐ έπεσε με τα μούτρα, φάε φάε φάε, ούτε και ένα δόξα συ ο Θεός δεν είπε. Δεν τον… δεν τον ενδιέφερε, ξέχασε πλέον. Αυτό δεν είναι καλό. Ή κάτι που γίνεται, αυτή… εκείνη η τελεία απορρόφησης ας πούμε, η τελεία αφομοίωσης της προσωπικότητας του άλλου ανθρώπου, το να… το να διαλυθείς σαν πρόσωπον ο άλλος άνθρωπος, αυτό δεν είναι τελεία αγάπη.
00:40:29
Η τελεία αγάπη παιδιά διατηρεί την προσωπικότητα του άλλου. Βλέπετε η Αγία Τριάδα, ο Θεός, που είμαστε εμείς πλασμένοι κατ’ εικόνα του, είναι ενωμένοι εν τελεία αγάπη, η Αγία Τριάς. Πλην όμως, δεν έχουν διαλυθεί τα πρόσωπα. Παραμένει ο Πατήρ, ο Υιός, και το Άγιο Πνεύμα. Διατηρούν την ύπαρξη τους, τα ιδιώματά τους.
00:40:50
Και μέσα στο γάμο, δεν μπορείς να απαιτήσεις από τον άλλο άνθρωπο να διαλυθεί. Καμιά φορά βλέπει κανείς τέτοια φαινόμενα δηλαδή αφομοιώσεως, απορροφήσεως ας πούμε, που… τέλος πάντων… σαν να μην υπάρχει ο άλλος άνθρωπος. Δηλαδή τον ρούφηξε ας πούμε, πάει. Σαν την ρουφήχτρα που τον ρούφηξε τον άλλον, σε τέτοιο σημείο ας πούμε, ο άλλος δεν υπάρχει, δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνο ο ένας. Και αυτό βέβαια μπορεί να γίνεται και χωρίς να καταλάβει λόγω της ισχυρής προσωπικότητας αλλά πρέπει να μάθει να προσέχει, να… να αφήσει και τον άλλον άνθρωπο να υπάρξει, να πει και ο άλλος τη γνώμη του, να μιλήσει και εκείνος, να πει όχι…
00:41:34
Βλέπω καμιά φορά έρχονται ας πούμε αντρόγυνα να με δουν. Και οι δυο. Ε εντάξει, όταν υπάρχει τέτοια ας πούμε αφομοίωση, απορρόφησης, βλέπεις μιλά ο ένας.
Ακροατήριο: [ασαφής]
Μ. Αθανάσιος: Ναι, συνήθως η γυναίκα, λέει εδώ η Παντελίτσα.
Λοιπόν, και βλέπεις τον άλλον ας πούμε, τον άνδρα, εκεί να έχει απορροφηθεί, και να… το πολύ πολύ να πει την τελευταία συλλαβή της τελευταίας λέξης της γυναίκας του ας πούμε. Και… δηλαδή ανύπαρκτος, διαλύθηκε. Έχασε την ύπαρξή του, έχασε την υπόστασή του. Τον ρούφηξε, πάει.
00:42:13
Ή μπορεί να συμβεί και το άλλο. Αυτό το πράμα δεν είναι τελεία αγάπη παιδιά , αυτό δεν είναι τελεία αγάπη. Αυτή… πως να πούμε, το να κάμεις τον άλλο κιμά ας πούμε, και να τον κάμεις μετά… κεφτέδες, δεν γίνεται. Που λένε ξέρω ‘γω ας πούμε ότι, θα βρω μια κοπέλα που θα την διαπλάσσω εγώ να την κάμω όπως θέλω εγώ ας πούμε. Ε ωραία. Θυμάμαι…
00:42:36
Θυμάμαι μια φορά έλεγε ένας, στο Άγιον Όρος, ήρθε ένας στο Άγιον Όρος και έλεγε ότι, εγώ ήρθα στο Άγιον Όρος να ξεμολογηθώ, να βρω κανένα πνευματικό γερό ας πούμε που να μη βλέπει και καλά.
[ακροατήριο γελά]
Ναι. Του λέει και ο γέροντας, αν δεν ακούει και καλά ακόμα καλύτερα.
[ακροατήριο γελά]
Δηλαδή, να ‘ναι και γέρος να ‘ναι και κουφός να ‘ναι και τυφλός, ούτε να βλέπει ούτε να ακούει και κατά άλλα και εξομολόγηση.
[ακροατήριο γελά]
00:43:03
Δηλαδή, πας να παντρευτείς έναν άνθρωπο και βάζεις προϋπόθεση να τον κάμεις κεφτέ τον άλλο ας πούμε. Να τον διαλύσεις, να τον βάλεις μες την μηχανή, να τον κάμεις κιμά, να τον κάμεις όπως θέλεις εσύ.
00:43:14
Μα δεν καταλαβαίνεις ότι αυτό το πράμα είναι… δυο [ασαφής] θα συμβούν. Ή θα πολτοποιήσεις τον άλλο, θα τον πολτοποιήσεις, οπόταν… εντάξει μπορεί να γίνει αυτό, ή θα τσακώνεσαι μια ζωή με τον άλλο άνθρωπο. Δεν καταλαβαίνεις ότι στο γάμο δεν προχωράς με αυτό το πράμα. Δεν προχωράς να κάνεις τον άλλο όπως θέλεις εσύ, αλλά να γίνεις εσύ όπως θέλει ο άλλος. Εσύ να γίνεις όπως θέλει ο άλλος, όχι ο άλλος όπως θέλεις εσύ.
00:43:46
Έλεγα και ένα παράδειγμα σε μια ομιλία περί γάμου αλλά νομίζω έτσι είναι πολύ σημαντικό. Μια φορά που ήμουν στο Άγιον Όρος στα Κατουνάκια, στο γέροντα τον παπά Εφραίμ, τον αείμνηστο που εκοιμήθη, τον μεγάλο αυτό άγιο των ημερών μας, ήρθε ένα παιδί να γίνει μοναχός, επιστήμονας, γιατρός, με δοκτοράτα και τα λοιπά, πολύ αξιόλογος άνθρωπος, και να πει κάνεις ανθρωπίνως όλοι θα ήθελαν να έχουν αυτόν τον άνθρωπο εις την συνοδεία τους στο μοναστήρι. Ήταν ένας αξιόλογος επιστήμονας, ήταν και καθηγητής στο πανεπιστήμιο, ήταν γιατρός, τέλος πάντων… μεγάλη θέση, γλώσσες, ιστορίες, πράματα.
00:44:30
Αυτός ήθελε να πάει στα Κατουνάκια, στον παπά Εφραίμ. Του λέει, ήρθε εκεί, ήμουν και εγώ εκεί, ο γέροντας ήταν εκεί στο κελάκι του, λέει γέροντα ήρθα εδώ για να δω ας πούμε… να γίνω μοναχός, θέλω να γίνω κοντά σας μοναχός, και παρακαλώ γέροντα να με αναπαύσετε να μπορέσω να μείνω εδώ κοντά σας.
00:44:51
Και ο γέροντας του λέει, άκουσε παιδί μου του λέει. Έκαμες ένα λάθος. Δεν θα αναπαύσω εγώ εσένα, εσύ θα αναπαύσεις εμένα για να γίνεις εδώ μοναχός, διαφορετικά να πας στο καλό. Κομμένα πράγματα. Και είχε και έναν άλλον, ένας άλλος γέροντας, έλεγε το εξής. Για να δείξει ακριβώς… αλλά ας μη σας το πω το άλλο δεν είναι…
[μουρμουρητό]
Λοιπόν, να το πούμε άλλη φορά.
00:45:19
Για να δείξει παιδιά, για να δείξομε ότι όταν πάμε σε μια σχέση με τον άλλο άνθρωπο, δεν πάμε με προϋποθέσεις του εαυτού μας. Δε λέω ότι εγώ ας πούμε θέλω να κάμω αυτό τον άνθρωπο, τη γυναίκα μου ας πούμε, έτσι. Διότι δεν γίνεται, δεν μπορείς να βλέπεις τον άλλο άνθρωπο κατ’ αυτόν τον τρόπο. Δεν είναι αγάπη αυτό. Αυτό είναι βόλεμα. Πας να βολευτείς εσύ να βρεις ένα… έναν άνθρωπο ας πούμε όπως σε βολεύει εσένα. Αν πας να διαλέξεις ένα αυτοκίνητο, πας κάθεσαι μέσα, αν σε βολεύει ξέρω ‘γω η μαξιλάρα, αν σε βολεύει το τιμόνι, αν σε βολεύει το στόπερ πως τα λένε, η [ασαφής], όλα αυτά τα πράματα.
00:45:59
Δεν είναι έτσι όμως τα πράγματα. Δεν είναι προϋποθέσεως…
00:46:03
[διακοπή ηχογράφησης]
00:46:06
… ου ζητεί τα εαυτής. Αυτός που λογίζεται το κακό, ου ζητεί τα εαυτής, δεν ζητά τα του εαυτού της. Από τη στιγμή που θα δω τον άλλο άνθρωπο όπως εγώ θα ήθελα να τον βλέπω, και να πω ότι, κοίταξε ας πούμε, για να σε αγαπήσω πρέπει να… να σε κάμω όπως θέλω, αυτό δεν είναι αγάπη. Αυτό είναι όπως τον Προκρούστη. Θυμάστε την μυθολογία; Είχε ένα τραπέζι, και τους έβαλε όλους πάνω. Άμα ήταν κοντός του τραβούσε ας πούμε να φτάσει το τραπέζι. Άμα ήτανε μεγάλος του έκοβε τα πόδια του, έπρεπε όλοι να είναι σε εκείνα τα μέτρα. Τους μεν τους έβγαζε τα πόδια τους γιατί τους εξάρθρωνε, αφού τους τραβούσε κεφάλια χέρια πόδια να φτάσουν το κρεβάτι εκείνο, τους άλλους που περίσσευαν τους έκοβε, ε μα αυτό δε γίνεται μέσα στο γάμο.
00:46:54
Στο γάμο προχωράς με προϋπόθεση να δώσεις εσύ τον εαυτό σου στον άλλον άνθρωπο. Εσύ θα δώσεις τον εαυτό σου στον άλλο. Όχι ο άλλος να σου δώσει τον εαυτού του εσένα. Έχομε αυτή την γενναιότητα να το κάνομε; Εάν αγαπούμε πραγματικά και είμαστε ελεύθεροι άνθρωποι, δε φοβόμαστε. Η τελεία αγάπη έξω βάλει τον φόβο λέει ο Απόστολος Παύλος. Και αυτή η τελεία αγάπη που μιλάει εδώ τα… η διακονικές αιτήσεις, σημαίνει ότι δεν φοβάσαι τον άλλον άνθρωπο. Τι φοβάσαι; Τι σαι πιάνει έννοια ας πούμε και διερωτάσαι τι εκοίταξες, που εμίλησες, που ήσουν, γιατί άργησες, γιατί χαμογέλασες, γιατί ξανακοίταξες. Αυτά όλα τα άρρωστα πράγματα, είναι πράγματα τα οποία δηλούν φόβο και φθόνο, φόνο και φθόνο, ανασφάλειες.
00:47:44
Μα για να έχεις ανασφάλεια, σημαίνει ότι δεν αγαπάς, σημαίνει ότι δεν έχεις αυτή την δύναμη να αγαπήσεις τον άλλον άνθρωπο χωρίς να περιμένεις απ’ αυτόν τίποτα απολύτως. Τίποτα. Να τον αγαπήσεις τελείως. Τελείως. Και να μην σε τρώει η έννοια εσένα, να μη φοβάσαι. Ο φόβος δεν είναι δείγμα αγάπης. Αυτός που φοβάται δεν αγαπά. Και ο Μέγας Αντώνιος που ήταν Μέγας Αντώνιος, τι έλεγε; Εγώ λέει ουκέτι φοβούμαι τον Θεό, αλλά αγαπώ αυτόν. Εγώ δε φοβούμαι τον Θεό έλεγε ο Μέγας Αντώνιος, αλλά τον αγαπώ.
00:48:19
Άρα λοιπόν εάν αγαπάς τη γυναίκα σου, δεν θα την φοβάσαι. Δεν θα σε τρώει η έννοια, και οτιδήποτε και αν συμβεί, δεν αισθάνεσαι ας πούμε ούτε πληγωμένος, ούτε προδομένος, ούτε μειωμένος, ούτε ξέρω ‘γω… χίλια δυο ντροπιασμένος, όπως λένε. Τίποτα δεν έγινε, τίποτα απολύτως. Τι έγινε; Τι έγινε; Μέσα στην πορεία της ζωής μας, όλα είναι πιθανό να συμβούν. Και τραύματα και πτώσεις και δυσκολίες και αμαρτίες και τα πάντα. Εάν πιάσομε έτσι, τότε δηλαδή τι γίνεται ας πούμε, δηλαδή που πάει η ανθρώπινη υπόστασης. Κρίνεται ο άνθρωπος από μια πτώση; Από ένα γλίστρημα, από μια αμαρτία; Δεν υπάρχει για τον άνθρωπον τίποτα άλλο παρά μόνο εκείνο το γεγονός;
00:49:06
Αυτή λοιπόν παιδιά, η τελεία αγάπη, η τελεία αγάπη είναι αυτή η άφοβος αγάπη, η ανιδιοτελής αγάπη, η αγάπη που κατέρχεται διά του Θεού εις τον άνθρωπο, και μόνον ο άνθρωπος που αγαπά τον Θεό έχει τέτοια ελευθερία. Γιατί; Να σας πω.
00:49:25
Διότι αυτός που αγαπά τον Θεό, έχει μία πληρότητα. Δεν περιμένει να γεμίσει από τον άλλο άνθρωπο. Και όταν χάσει τον άλλον, είτε διότι πέθανε, ή διότι τον αρνήθηκε, ή διότι ξέρω ‘γω τον εγκατέλειψε, δεν τον πιάνει το αλίμονο να πάει να αυτοκτονήσει ή να τον πιάσει μελαγχολία και να μην ξέρει τι του γίνεται. Διότι, δε εστήριξε όλον το είναι του σ’ αυτόν τον άνθρωπο. Αυτός ο άνθρωπος πριν δώσει αγάπη στον άλλο άνθρωπο, έχει γεμίσει από την αγάπη του Θεού. Και η αγάπη του Θεού τον στηρίζει. Και ό,τι και αν του συμβεί στη ζωή του, και ο θάνατος, και δυστυχήματα, και τραγωδίες, και τα παιδιά του, και η γυναίκα του, και η υγεία του, και ο εαυτός του, και οι δουλειές του, και οτιδήποτε συμβεί, δεν ταράζεται η καρδία. Διότι η καρδία δεν στέκει πάνω σε πράγματα ατελείς, σε πράματα περιορισμένα. Διότι αν, εάν στη ζωή σου το παν για σένα είναι η γυναίκα σου, τότε είσαι άξιος της τύχης σου. Διότι αυτή η γυναίκα κάποια στιγμή θα παύσει να υπάρχει, αν δε συμβεί οτιδήποτε άλλο. Και πως μπορείς εσύ τότε να σταθείς σαν άνθρωπος όταν βασίζεσαι σε έναν άλλο άνθρωπο που είναι εκ της φύσεώς του περασμένο μέγεθος, είναι περιορισμένος. Είναι φθαρτό, είναι κάτι το φθαρτό.
00:50:48
Πως μπορείς τον εαυτό σου, την ύπαρξή σου, την καρδιά σου, να την στηρίξεις πάνω σ’ αυτά τα πράματα; Σημαίνει ότι δεν εκατάλαβες ότι η βάσης και η πρώτη κίνησης είναι ο Θεός. Και όταν στηρίξεις και χτίσεις τον εαυτό σου πάνω σ’ αυτήν την αγάπη του Θεού, την απέραντη, την απόλυτη, την… πως να πούμε, την μη καταργουμένη ουδέποτε αγάπη του Θεού, τότε έχεις μια βαρύτητα και ό,τι και αν συμβεί γύρω σου, δεν τα χάνεις. Γιατί δεν είναι δεν είναι από αυτά που κρέμεσαι.
00:51:20
Και αν η γυναίκα σου ας πούμε σε προδώσει, σε απατήσει, σε εγκαταλείψει, οτιδήποτε, εντάξει ως άνθρωπος πληγώνεσαι, κλαίεις, μπορεί να λυπηθείς, αλλά δεν πέφτεις σε εκείνη την απόγνωση την τελεία, χάθηκε ο κόσμος από μπροστά σου. Στάσου ρε παιδί μου ας πούμε. Δηλαδή όλος ο κόσμος είναι εκείνη η γυναίκα, ή όλος ο κόσμος είναι εκείνος ο άντρας; Δεν υπάρχει άλλος άνδρας σ’ αυτόν τον κόσμο; Δεν γίνεται δηλαδή τίποτα; Όλα, όλα τα πάντα, συμπυκνώθησαν στην ύπαρξη ενός άλλου ανθρώπου;
00:51:50
Και όταν είναι έτσι παιδιά ξέρετε, όταν έτσι αισθανόμαστε για τον άλλον άνθρωπο, τότε τον πνίγομε. Δεν μπορεί να μας βαστάξει ο άλλος άνθρωπος. Μοιάζομε σαν την αρκούδα που από την πολλή της αγάπη κάνει το αρκουδάκι της μαρμελάδα. Και αν το σφίξει ας πούμε να του πει σ’ αγαπώ, και το διέλυσε, το πολτοποίησε. Ε μα εκείνη είναι αρκούδα, έχει ας πούμε 500… κιλά δύναμη. Εκείνο το καημένο είναι μικρό, πάει να του… να του δείξει ας πούμε ότι… να το σφίξει στην αγκαλιά της. Ε μα πάει εκείνο. Το έκαμε αλοιφή.
00:52:27
Το ίδιο συμβαίνει και με μας. Ε καλά, μ’ αγαπάς ας πούμε, αγαπάς τον άλλον άνθρωπο. Εντάξει ρε παιδί μου, αγαπά τον άλλο άνθρωπο αλλά μην τον πολτοποιήσεις τον καημένο, ασ’ τον και αυτόν να αναπνεύσει λίγο. Στο κάτω κάτω μπορεί να μην μπορεί να… να χωρέσει στην δική σου αγάπη ας πούμε. Πως θα το κάνομε;
00:52:46
Είναι… είναι… είναι αρρωστημένα πράγματα, να ζητάς από τον άλλον άνθρωπο τέτοια πράγματα. Και να… να… να επικεντρώνεις όλα σου… όλο σου το είναι δηλαδή. Όλη σου την ύπαρξη πάνω σ’ έναν άνθρωπο. Μα αυτός ο άνθρωπος δεν θα μπορέσει να σε βαστάξει, δεν είναι δυνατόν να σε βαστάξει. Ή και αν σε βαστάξει ας πούμε, και ‘συ πας και χωρέσεις εκεί μέσα, κάποια στιγμή κάτι δεν θα πάει καλά. Κάτι που δεν θα πάει καλά και αυτό το οικοδόμημα το χτίζεις πάνω σε θεμέλια τα οποία σείονται, δεν θα βγουν σε καλό.
00:53:20
Δεν αφήνεις τον άλλο άνθρωπο να αναπτυχτεί μέσα στην ελευθερία του, και εσύ μες την ελευθερία σου, και αυτά τα δύο να γίνουν ας πούμε ένα, μέσα στα σωστά περιθώρια, ώστε να μη φοβάσαι, να μην κινδυνεύεις, να μην αισθάνεσαι ανασφάλεια, αλλά και να μην απαιτείς από τον άλλον πράγματα που δεν μπορεί. Διότι καμιά φορά σκοτώνομε τον άλλο άνθρωπο με την αγάπη μας. Και φτάνει να πει κανείς ας πούμε καλύτερα να μην με αγαπάς ας πούμε. Δηλαδή να λείψει τέτοια αγάπη. Βασανιστική ας πούμε. Λέει, μα εγώ σ’ αγαπώ. Και είναι από αγάπη που… Μα τι αγάπη είναι ας πούμε; Πάει να πάρει ένα ψωμί, και από αγάπη της λέει [ασαφής φράση] που ήσουν; Κοιτάζει εδώ και από αγάπη μη κοιτάζεις εκεί. Ε μα δεν είναι αγάπη τούτα πράματα.
00:54:07
Και όλα αυτά είναι γεννήματα ακριβώς της… της αποτυχίας μας να αγαπήσομε σωστά έναν άλλο άνθρωπο, και στο βάθος είναι γεννήματα της αποτυχίας να ανακαλύψομε την αγάπη του Θεού, η οποία είναι αυτή η ακλόνητη βάσης, αυτή η υγεία, η πνευματική υγειά, η οποία παρέχεται μέσα στη δική μας ψυχή.
00:54:30
[παύση]
00:54:34
«ἀγάπην τελείαν, εἰρηνικήν», γεμάτη ειρήνην. Και όταν λέμε ειρήνη παιδιά, δεν εννοούμε όλα να πηγαίνουν καλά… όχι. Εννοούμε την ειρήνη του Θεού. Περί αυτής της ειρήνης ομιλεί η Εκκλησία. Γιατί δεν θα πάνε όλα καλά στη ζωή μας. Και δεν ομιλεί η Εκκλησία να πάνε όλα καλά. Αν πάνε όλα καλά, καλώς, αλλά όπως και να ‘χει το πράμα θα περάσομε δυσκολίες.
00:55:03
Η ειρήνη, όπως έλεγε και ένα ωραίο γνωμικό που έγραφε κάποτε, δεν είναι η απουσία του πολέμου αλλά η παρουσία του Θεού. Εκεί που είναι ο Θεός παρόν, υπάρχει ειρήνη. Και εκεί που ο Θεός είναι απών, δεν υπάρχει ειρήνη. Μπορεί να μην υπάρχει πόλεμος αλλά υπάρχει κενό, υπάρχει… σκότος, δεν υπάρχει ειρήνη. Μπορεί να γίνεται πόλεμος, μπορεί να γίνεται… να γίνεται τραγωδία, μπορεί να υφιστάμεθα τη μεγαλύτερη τραγωδία της ζωής μας, και όμως επειδή ο Θεός είναι παρών μέσα μας υπάρχει ειρήνη.
00:55:38
Και όταν λέω ειρήνη δεν σημαίνει αναισθησία παιδιά έτσι; Ειρήνη δεν είναι αναισθησία, ότι ας πούμε κάθομαι εκεί και είμαι σε μια νιρβάνα και ότι αντιμετωπίζω όλα με ειρήνη. Αυτό δεν είναι ειρήνη, αυτό είναι αναισθησία. Η ειρήνη… η ειρήνη σημαίνει πάσχω για τον άλλο, βέβαια πάσχω. Πονώ, πενθώ, κλαίω. Αλλά όλα αυτά τα πράγματα δεν αφαιρούν την ειρήνη. Δεν χάνουν την σχέση μου με τον Θεό. Ο Χριστός είναι η ειρήνη ημών. Ο Χριστός, ο ίδιος. Η ειρήνη δεν είναι ιδέα σε μας. Δεν είναι ιδέα, δεν είναι κατάσταση, δεν είναι συναίσθημα, είναι ο Χριστός η ειρήνη μας.
00:56:13
Όπως και η χαρά μας. Η χαρά μας δεν είναι συναίσθημα, είναι ο Χριστός η χαρά μας. Και η αγάπη δεν είναι συναίσθημα, ο Χριστός είναι η αγάπη μας. Άρα ο Χριστός είναι το Α και το Ω, η αρχή και το τέλος, ο Χριστός για μας είναι το πάντα του παντός. Και η ειρήνη, και η χαρά, και η αγάπη, και η ασφάλεια, και τα πάντα, και όλα εντάσσονται σε αυτή την πορεία προς τον Θεό. Και βοήθεια, ειρηνική και βοήθεια. Βοήθεια μέσα σ’ αυτή την πορεία… την πορεία της ζωής μας μαζί με τον άλλον άνθρωπο, και μαζί με τα παιδάκια μας αργότερα αν… αν έχομε, ή μαζί με όλον εκείνο τον κόσμο τέλος πάντων που ακολουθά ένα γάμο, βοήθεια εις την πορεία μας και της αιώνια σχέση μας με τον Θεό.
00:57:00
Πάντως παιδιά εδώ τελειώνω. Θέλω να πω ότι εάν ο άνθρωπος καταλάβει σωστά αυτό το οποίον λέει η Εκκλησία περί γάμου, εάν το καταλάβομε σωστά, θα έχομε τρισευτυχισμένους γάμους. Γιατί εγώ νομίζω σήμερα είναι… έχομε τεράστιο πρόβλημα. Σας είπα και άλλη φορά, δεν ξέρω αν το ‘πα ‘δω ή… δεν θυμάμαι και που τα λέω κιόλας, αλλά…
[ακροατήριο γελά]
διότι συνέχεια μιλώ, αλλά είναι τραγικότητα στη Λεμεσό να έχομε 800 γάμους το χρόνο και 300 διαζύγια. Το σκεφτήκατε αυτό το πράγμα; Τρακόσια διαζύγια το χρόνου σε 800ους γάμους; Μα τι γίνεται δηλαδή; Που πάμε; Και δεν είναι ότι χωρίζουν. Να πεις ότι χωρίζουν, ας χωρίσουν ρε παιδί μου. Ας μείνει ο… τι γίνεται πίσω από αυτόν τον γάμο.
00:57:53
Τι… τι τραύμα, τι… ιστορία τέλος πάντων. Δεν θέλω να τα λέω γιατί… πως να πούμε, καταντήσαμε… πηγαίνω στα σχολεία και φοβούμαι να… να πω διότι τα μισά παιδιά ας πούμε μπορεί να μην είναι ας πούμε αυτό… Δηλαδή… δεν ξέρεις τι να πεις. Πρέπει να μιλάς με αλλά… με αλλά νοήματα πλέον, για να καταλάβουν εκεί που πρέπει να καταλάβουν και εκείνα να μην καταλαβαίνουν.
[ακροατήριο γελά]
Γιατί δεν ξέρεις ο άλλος ανθρώπους τι είναι απέναντί σου. Εάν είναι ή δεν είναι… σκέφτεται να ρωτήσεις… τι να ρωτήσεις ας πούμε; Αφού προσπαθώ και ‘γω καμιά φορά μα μη τους πω ας πούμε… λέω… ακούς τη μητέρα σου; Ναι. Τον μπαμπά σου τον ακούς; Ναι. Είναι μαζί ας πούμε…
[ακροατήριο γελά]
Τι να τους πεις… προσπαθείς να βρεις άκρα ας πούμε από το μωρό να καταλάβεις τι γίνεται.
00:58:40
Για να μην πληγωθεί δηλαδή. Έχομε φοβερό πρόβλημα παιδιά. Τεράστιο πρόβλημα. Κι αυτό… αυτό είναι – με δυο λόγια για να τελειώσω γιατί κοιτάω και το ρολόι – απόδειξης ότι, αυτή η ελευθερία των σεξουαλικών και των προγαμιαίων σχέσεων και της ελευθερίας δεν μας βοήθησε τουλάχιστον να μην διαλύονται οι γάμοι. Και έχομε μια αλματώδη διάλυση των γάμων του ένα μετά του άλλου. Που σημαίνει εκείνο το οποίο λείπει, δεν είναι η σεξουαλική σχέση, αλλά η έλλειψης νοήματος. Δεν καταλάβαμε καλά τι σημαίνει αυτό που κάμνομε, που πορευόμαστε με αυτό τον γάμο.
00:59:18
Άνθρωπος που κατάλαβε ότι ο σκοπός του γάμου του είναι η σχέση του με τον Θεό, τότε αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί να υπομείνει τα πάντα μέσα σ’ αυτόν το γάμο; Να βαστάξει τον άλλο άνθρωπο; Όταν κατάλαβε τι σημαίνει αγάπη, όταν όλα αυτά τα οποία η Εκκλησία όταν τελεί το μυστήριο του γάμου του του τα λέει, αλλά πώς να το κάνομε, εκείνη την ώρα είναι και τα βίντεο και οι… και τα… οι ανθοπώλες είναι και όλα τα αλλά ας πούμε, και είμαστε και εμείς οι παπάδες που φταίμε, και έτσι περνάει το μυστήριο, ο Θεός μας δίνει τις δωρεές του, αλλά όλα μένουν ανενέργητα. Και τίποτα δεν ενεργοποιείτε και έχομε αυτήν την φοβερή και τραγική κατάληξη που φτάσαμε σήμερα.
00:59:58
Λοιπόν δεν έχομε χρόνο παιδιά για περισσότερο.
[προσευχή και απόλυση]
Sofia Orthi 